Büyük soru; FED ne zaman faiz artıracak?
Küresel piyasalarda, ABD ekonomisine ilişkin gelişmeler ve ülkenin Merkez Bankası’nın (FED) para politikası tarafında atacağı adımlara ilişkin beklentiler, varlık fiyatlarının yönünde etkili olan temel başlıklar arasında yer alıyor. Jeopolitik risklerin ve makro-ekonomik gelişmelerin birlikte izlendiği son aylar içerisinde, “Dolar’ın yönü”, “global endekslerin seyri” ve “altın fiyatlarının ne olacağı gibi” birçok sorunun cevabını bulabilmek için ise, FED’in ilerleyen aylarda nasıl bir strateji ile hareket edeceğini öngörebilmek büyük bir önem taşıyor. Bu noktada da politika yapıcıların açıklamalarından, ekonomik verilere kadar dikkate değer bazı faktörleri yakından izlemek gerekiyor.
“Jackson Hole ve Janet Yellen”
FED’in iki gün sürecek Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı 17 Eylül 2014 tarihinde sona erecek ve alınan kararlar TR saati ile 21:00’da duyurulacak. FED’in, daha önceki 6 toplantısında olduğu gibi tahvil alım programını 10 milyar Dolar kısması ve aylık varlık alımlarını 15 milyar Dolar’a düşürmesi bekleniyor. FED’in para politikasına ilişkin karar ve ekonomik tahminlerinin yayımlanmasının ardından TR saati 21:30’da Banka’nın Başkanı Yellen basın konferansında açıklamalarda bulunacak ve gazetecilerin sorularını yanıtlayacak. Yellen’ın kullanacağı her ifade FED’in yol haritasına ilişkin bir ipucu olarak değerlendirilebileceği için Asya’dan, Avrupa ve ABD’ye kadar birçok finansal enstrümanda sert fiyat değişimlerine neden olabilir. Yellen’ın son olarak Dallas FED tarafından düzenlenen Jackson Hole Sempozyumu’nda yaptığı konuşma piyasalar tarafından yeterince güvercin olarak değerlendirilmemiş ve FED’in erken bir faiz artırımına gidebileceği şeklinde yorumlanmıştı. Yellen, istihdam verilerinin beklentilerden daha olumlu bir ilerleme sağlaması halinde faiz oranının beklenenden daha yakın bir tarihte artırılabileceğini ifade etmişti.
“İstihdam raporu rotayı belirleyebilir”
FED’in politika faiz oranını ilk olarak ne zaman artıracağına yönelik soru için ipuçları verebilecek bir başka faktör ise ABD ekonomisinin ekonomik performansına ait bilgiler verecek istihdam rakamları. JanetYellen’ın konuşmalarında sıkça söz ettiği ABD’nin işsizlik ve enflasyon görünümü, FED’in para politikası kararlarını alırken belirleyici olabileceği için önem taşıyor. Özellikle tarım istihdam değişimi göstergesi, önemli ölçülerden biri olarak değerlendiriliyor.
Son 4 aydır, 200 binin üzerinde Amerikalının tarım dışındaki sektörlerde iş bulduğuna işaret eden tarım dışı istihdam değişimi verisi, FED’in de yakından takip ettiği önem derecesi yüksek bir makro-ekonomik gösterge olarak kabul ediliyor. Verinin özellikle aylık olarak 200 binin üzerinde istihdam artışı yaşandığını göstermesi ise, ABD ekonomisindeki ılımlı büyümenin ivmelenebileceği şeklinde değerlendirilebilir. İlgili rakamın 6 aylık hareketli ortalaması da 250 bin seviyesine yaklaşarak olumlu bir sinyal veriyor. Piyasa beklentilerini incelediğimizde, Ağustos ayına ait datanın 226 bin olarak gerçekleşeceğinin tahmin edildiğini görüyoruz. 5 Eylül Cuma günü TR saati ile 15:30’da yayımlanacak tarım dışı istihdam değişimi verisinin 226 bin seviyesini aşması halinde, FED’in faiz artırımına bir adım daha yaklaşacağı yönündeki beklentiler kuvvetlenerek, Dolar’da yükselişlerin hız kazanmasını sağlayabilir. Ancak öngörülerin altında kalacak datalar ise, Banka’nın politika faizini artıracağı tarihi öteleyebileceği düşüncesi ile ABD’nin para biriminde kayıplar görülmesine yol açabilir.
Uluslararası piyasalarda gündemin en önemli başlıklarından birisinin, FED’in 2006 yılından bu yana ilk kez yapacağı faiz artırımının zamanlaması olduğunu belirtebiliriz. Bu paralelde 17 Eylül’de tamamlanacak FOMC toplantısından çıkacak kararlar büyük önem taşırken, açıklanacak istihdam verileri FED’in adımlarını öngörebilmek adına önemli ipuçları verebilir.
“Jackson Hole ve Janet Yellen”
FED’in iki gün sürecek Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı 17 Eylül 2014 tarihinde sona erecek ve alınan kararlar TR saati ile 21:00’da duyurulacak. FED’in, daha önceki 6 toplantısında olduğu gibi tahvil alım programını 10 milyar Dolar kısması ve aylık varlık alımlarını 15 milyar Dolar’a düşürmesi bekleniyor. FED’in para politikasına ilişkin karar ve ekonomik tahminlerinin yayımlanmasının ardından TR saati 21:30’da Banka’nın Başkanı Yellen basın konferansında açıklamalarda bulunacak ve gazetecilerin sorularını yanıtlayacak. Yellen’ın kullanacağı her ifade FED’in yol haritasına ilişkin bir ipucu olarak değerlendirilebileceği için Asya’dan, Avrupa ve ABD’ye kadar birçok finansal enstrümanda sert fiyat değişimlerine neden olabilir. Yellen’ın son olarak Dallas FED tarafından düzenlenen Jackson Hole Sempozyumu’nda yaptığı konuşma piyasalar tarafından yeterince güvercin olarak değerlendirilmemiş ve FED’in erken bir faiz artırımına gidebileceği şeklinde yorumlanmıştı. Yellen, istihdam verilerinin beklentilerden daha olumlu bir ilerleme sağlaması halinde faiz oranının beklenenden daha yakın bir tarihte artırılabileceğini ifade etmişti.
“İstihdam raporu rotayı belirleyebilir”
FED’in politika faiz oranını ilk olarak ne zaman artıracağına yönelik soru için ipuçları verebilecek bir başka faktör ise ABD ekonomisinin ekonomik performansına ait bilgiler verecek istihdam rakamları. JanetYellen’ın konuşmalarında sıkça söz ettiği ABD’nin işsizlik ve enflasyon görünümü, FED’in para politikası kararlarını alırken belirleyici olabileceği için önem taşıyor. Özellikle tarım istihdam değişimi göstergesi, önemli ölçülerden biri olarak değerlendiriliyor.
Son 4 aydır, 200 binin üzerinde Amerikalının tarım dışındaki sektörlerde iş bulduğuna işaret eden tarım dışı istihdam değişimi verisi, FED’in de yakından takip ettiği önem derecesi yüksek bir makro-ekonomik gösterge olarak kabul ediliyor. Verinin özellikle aylık olarak 200 binin üzerinde istihdam artışı yaşandığını göstermesi ise, ABD ekonomisindeki ılımlı büyümenin ivmelenebileceği şeklinde değerlendirilebilir. İlgili rakamın 6 aylık hareketli ortalaması da 250 bin seviyesine yaklaşarak olumlu bir sinyal veriyor. Piyasa beklentilerini incelediğimizde, Ağustos ayına ait datanın 226 bin olarak gerçekleşeceğinin tahmin edildiğini görüyoruz. 5 Eylül Cuma günü TR saati ile 15:30’da yayımlanacak tarım dışı istihdam değişimi verisinin 226 bin seviyesini aşması halinde, FED’in faiz artırımına bir adım daha yaklaşacağı yönündeki beklentiler kuvvetlenerek, Dolar’da yükselişlerin hız kazanmasını sağlayabilir. Ancak öngörülerin altında kalacak datalar ise, Banka’nın politika faizini artıracağı tarihi öteleyebileceği düşüncesi ile ABD’nin para biriminde kayıplar görülmesine yol açabilir.
Uluslararası piyasalarda gündemin en önemli başlıklarından birisinin, FED’in 2006 yılından bu yana ilk kez yapacağı faiz artırımının zamanlaması olduğunu belirtebiliriz. Bu paralelde 17 Eylül’de tamamlanacak FOMC toplantısından çıkacak kararlar büyük önem taşırken, açıklanacak istihdam verileri FED’in adımlarını öngörebilmek adına önemli ipuçları verebilir.