Makro Ekonomik Gelişmeler - 01 Kasım 2024

ABD

Seçim İçin Geri Sayım

ABD’de seçmenler 5 Kasım’da 538 üyeye sahip Seçiciler Kurulu’nda çoğunluğa sahip olmaya çalışan partileri desteklemek için oy verecek. Bu kurul da Başkanı seçecek. Dünyanın en büyük ekonomisinde mali politikaların belirlenebilmesi için hem Trump – Harris arasındaki seçim, hem de Kongre’nin Senato ve Temsilciler Meclisi’ndeki sandalye dağılımı yakından takip edilecek.

Biden’ın adaylıktan çekilmesi Demokratlar adına Harris’in aday olması ardından parti anketlerde güç kazanmıştı. Ancak Trump bu süreçte suikast girişimleri ve Biden sonrasında Harris’in de televizyondaki mülakatlarda hayal kırıklığı yaratmasıyla güç kazandı. Artık anketlerde başa baş bir görünüm hakim. Dolayısıyla seçim sonuçlarında kilit eyaletler ve kararsız seçmenlerin etkisi belirleyici olacak.

Trump’ın anketlerde güç kazanmasıyla birlikte enflasyonist ortam oluşacağı tahminleri de artış göstererek tahvil getirilerini yukarı çekti. Mali açığın artacağı tahminleriyle ABD 10 yıllık tahvil faizi 4,34%’ü görerek 5 Temmuz’dan bu yana en yüksek seviyeleri test etti.

Seçim sonuçları sadece ABD ekonomisi değil, küresel piyasalar açısından da önemli olacak. Kazanan adayın ayrıca Temsilciler Meclisi ve Senato’da çoğunluğu sağlayıp sağlayamadığı da Başkanın politikalarını uygulayabilme gücünü elde edebilmesi için önemli.

Konuya ilişkin ayrıntılı iki raporumuz bulunuyor. Bunlara aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz;

Kritik Kasım: ABD’de Fed Öncesi Seçim Gündemi

ABD Başkanlık Seçiminde Finansal Varlıklar Nasıl Bir Performans Sergiledi?

Fed Beyanatı

Fed 26 Temmuz 2023’te hedef faiz aralığını 5,25 – 5,50 aralığına getirmişti. Bu tarihten bu yana ilk değişiklik ise, Eylül toplantısında 50 baz puanlık indirimle geldi. Bu aşamada enflasyondaki görece ılımlı seyre karşın, istihdam piyasasında aşırı soğuma eğilimini kotarmak amacıyla alınan tek seferlik bir karar izlenimi verilirken, ekonominin sağlıksız olmadığı mesajı verildi. Ayrıca aynı hızın korunmayacağı yorumu sonrasında bazı üyeler tarafında da dile getirildi. Yayımlanan projeksiyonlarda yıl sonuna kadar toplamda 50 baz puan daha faiz indirimi gerçekleşebileceği öngörüldü.

Ancak bu süreçte ABD’de ekonominin beklendiği kadar soğumadığı, hatta fiyat gelişmelerinin hala sıcak olduğunu da gördük. Dolayısıyla bunun Fed’in daha yavaş adımlarla ilerleyeceği teorisini desteklediğini düşünüyoruz. Tabi bunda seçimin sonucu da oldukça etkili olacaktır. Olası Trump zaferi durumunda daha enflasyonist bir ortam oluşma ihtimali, Fed’in çok daha yavaşlamasına ve hatta duraksamasına yol açabilecek süreci karşımıza çıkarabilir.

7 Kasım’da gerçekleşecek beyanatta 25 baz puanlık faiz indirimi bekleniyor. Bu swap piyasalarında 80%, vadeli piyasalarda 95% ihtimalle fiyatlanıyor. Yıl sonu için 4,40% faiz düzeyi fiyatlanıyor ki bu da yıl sonuna kadar toplamda 50 baz puan indirim öngörüsüyle uyumlu.

ISM Hizmet PMI

ISM Hizmet PMI, Eylül’de 54,9 puana yükselerek Şubat 2023’ten bu yana en hızlı aktivite artışını gösterdi. Aktivitede genişlemenin yanı sıra, yeni siparişlerin ve stokların artış hızının da ivme kazanması ileriye dönük iyimserliği de destekledi. Yüksek faiz politikasının ve seçim belirsizliğiyle istihdamda zayıflama görülürken, fiyat artış hızları önceki aya göre zayıflasa da yüksek kalmayı sürdürdü. Analist tahminleri ISM Hizmet PMI’ın Ekim’de 53,5 puana gerileyebileceği yönünde ki bu durumun (beklenti karşılandığı takdirde) herhangi bir resesyon ortamını işaret etmeyeceği ortada. Alt kalemlerdeki değişimleri de başta yeni siparişler, istihdam ve fiyat gelişmeleri olmak üzere takip etmekte fayda olacaktır.

Michigan Tüketici Hissiyatı

Michigan Üniversitesi’nin hazırladığı tüketici güven endeksi Ekim ayında 70,1 puandan 70,5 puan yükselmiş ve son altı ayın en yüksek düzeyine ulaşmıştı. Endeks üç ay aralıksız yükselirken, mevcut koşul endeksi 62,7 puandan 64,9 puana yükselirken, beklenti endeksi 72,9 puandan 74,1 puana yükselerek bu tabloya katkı sağlamıştı. Ankette Harris’in seçimi kazanacağı görüşünün zayıfladığı görülürken, bir yıllık enflasyon beklentisi 2,9%’dan 2,7%’ye gerilemişti.

Piyasa beklentisi endeksin Kasım ayında 70,6 puan ile sınırlı bir hareket sağlayacağı yönünde.

İNGİLTERE

Faiz Beyanatı

İngiltere Merkez Bankası politika faizini son olarak Ağustos 2023 toplantısında yükseltmiş ve 5,25%’e getirmişti. Bu tarihten sonraki ilk değişiklik ise bundan bir yıl sonra, Ağustos 2024 toplantısında gerçekleşti. 25 baz puanlık indirim ardından Eylül toplantısında pas geçildiğini gördük. Ancak genel olarak sorunlu iki başlıktan biri olan ücret artış hızında soğumanın yanı sıra, hizmet enflasyonunun da Eylül’de hızlı şekilde gevşemesine bağlı olarak Banka’nın indirimlere 25 baz puan ile devam edebileceği görüşü hakim hale geldi.

Para Politikası Kurulu’nun 9 üyesinden 8’inin faiz indirimi yönünde, 1 üyenin ise faizin sabit bırakılması yönünde oy kullanacağı tahmin ediliyor. 25 baz puanlık faiz indirimi swap piyasalarında 78% ihtimalle fiyatlanırken, üyelerin görüş dağılımı da Sterlin hareketi üzerinde etkili olabilir. GCM Yatırım Araştırma Departmanı olarak beklentimiz de politika faizinin 25 baz puan indirilerek 4,75%’e getirileceği yönünde.

AVUSTRALYA

Faiz Beyanatı

Avustralya Merkez Bankası son faiz değişikliğini Kasım 2023 toplantısında yapmış, politika faizini 25 baz puan artırarak 4,35%’e getirmişti. Sonraki yedi toplantıda faizlerde değişiklik yapılmadı. Banka enflasyonun gerilemeye rağmen yüksek kaldığını ifade etmişti. Aynı zamanda kısıtlayıcı politikanın bir süre daha uygulanacağı belirtilmişti. Piyasa beklentisi Banka’nın politika faizini 4,35%’te bırakacağı yönünde. Faiz indirimine 5% gibi bir ihtimal veriliyor.

TÜRKİYE

Ekim Enflasyonu

Eylül’de enflasyon yıllık bazda 51,97%’den 49,38%’e gerilemiş, ancak bu gerilemeye karşın 48,30% olan beklentinin üzerinde oluşmuştu. Böylece yıllık enflasyon arka arkaya dördüncü yavaşlamayı göstermişti. Bunda baz etkisi etkili olurken, manşet verinin altında oranlara sahip kalemlerde öne çıkanlar ulaştırma, giyim ve ayakkabı, haberleşme olmuştu. Konut enflasyonu 97,87%, eğitim 93,59% ile artışa en çok katkıyı sağlayan kalemler olmuştu. Aylık TÜFE ise 2,60% düzeyinde gerçekleşmişti.

Foreks anketinde aylık TÜFE tahmininde medyan değer 2,53% düzeyinde oluştu. Yıllık enflasyon için medyan tahmin ise 48,07% düzeyinde görülüyor. Yıl sonu enflasyon tahmini ise 44,19% düzeyinde gerçekleşti.