Makro Ekonomik Gelişmeler - 10 Ocak 2025

ABD

Enflasyon, Şahin Fed Görünümünü Destekleyecek mi?

Geride bıraktığımız hafta Fed’in daha da şahin kalarak faiz indirimini yılın ikinci yarısında erteleyebileceği spekülasyonu, tahvillerde satışları hızlandırırken, dolar endeksini Kasım 2022’den bu yana en yüksek seviyelere yakın tutan bir yükseliş sağladı. FOMC toplantı tutanaklarında, Trump ile birlikte enflasyon endişesinin canlı kaldığı görüldü ki, Trump öncesindeki enflasyon dataları da çekirdek göstergelerde katılığın sürdüğünü göstermişti. Hazine Bakanı Yellen ise enflasyonun tedarik sorunlarından kaynaklandığını savundu. Bu hafta açıklanacak TÜFE rakamları, Fed’e yönelik beklentileri etkileyebileceği için yakından takip ediliyor olacak.

Manşet enflasyon Kasım’da 2,749%, çekirdek enflasyon 3,319% olarak kayda geçmişti. Dolayısıyla çekirdek enflasyonda son aylarda görülen katılığın, manşet enflasyondaki yükselişle de destek bulduğu görülüyor. Kasım’da enerji fiyatlarındaki zayıflamanın etkinliğini azaltması ile gıda fiyatlarındaki artış hızı manşet enflasyonu yukarı çekerken, hizmet sektörü sepetin yaklaşık 59%’unu oluşturduğu için yakından takip ediliyor.

Hizmet enflasyonu içinde ise barında büyük bir bölüm kaplıyor. Grafikte “Shelter” olarak göreceğiniz bu kısmın da neredeyse tamamını kira giderleri oluşturuyor. Bu kalemde yıllık bazda kademeli bir yavaşlama söz konusu. Ancak yavaşlama hızının ivme kaybetmesi nedeniyle, faiz indirimlerinin ne kadar ilerleyebileceği konusunda soru işareti oluşturan kalemlerden biri olarak izleniyor.

Önümüzdeki süreçte en önemli konulardan biri, Fed’in enflasyondaki görünüme karşılık faiz indirimleri konusunda ne kadar ilerleyebileceği ve bunun ne zaman olacağı. Bu nedenle de enflasyon ve PCE enflasyonu gibi verileri yakından takip etmeyi sürdüreceğiz.

Bloomberg anketinde enflasyonun Aralıkta 2,7%’den 2,9%’a yükselebileceği tahmin ediliyor. Buna aylık 0,3%’lük TÜFE’nin eşlik etmesi bekleniyor. Enerji ve gıda fiyatlarının hesaplama dışı tutulduğu çekirdek enflasyonun ise 3,3% düzeyini koruması bekleniyor. Çekirdek TÜFE’nin aylık bazda ise 0,2% düzeyinde oluşması bekleniyor. Dolayısıyla beklenti, çekirdek enflasyonun katılığını koruması ve manşet enflasyonun bu katılığa yükselişle eşlik edeceği yönünde. Bunun da son dönemde şahinleşen Fed beklentilerini desteklemesi sürpriz olmayacaktır. Ancak yine de beklenti – sonuç ilişkisini değerlendirmek için verinin detaylarını da görmemiz gerekecek.

ÜFE

ABD’de Aralık ayında çıktı fiyatları önceki aya göre 0,4% arttı ve hem piyasa beklentisi (0,2%) hem de ekim ayındaki 0,3%’lük enflasyonun üzerinde gerçekleşti. Aynı zamanda veri son 5 ayın en hızlı artışı olarak kayda geçti. Gıda fiyatları ve elektrik fiyatları bu artışta etkili olurken, yıllık ÜFE 2,6%’dan 3%’e çıktı.

Çekirdek ÜFE ise 0,2% ile Ekim ayında göre (0,3%) daha ılımlı, beklentilere ise paralel bir sonuç gösterdi. Yıllık çekirdek ÜFE 3,4% seviyesinde kalarak piyasa beklentisinin (3,2%) üzerinde gerçekleşti.

ÜFE, satıcıların maliyetlerini yansıttığı için sonraki dönem satış fiyatlarını etkileyebiliyor. Bu nedenle son dönemdeki yükseliş eğilimi, Fed’in de sonraki adımlarında çok daha temkinli ilerlemesine gerekçelerden biri oldu. Dolayısıyla TÜFE’den bir önceki gün açıklanacak bu veriyi, bu gerekçeye dayanarak incelemekte fayda olacaktır.

Bloomberg anketine göre ÜFE’nin Aralık’ta 0,4%’ten 0,3%’e yavaşlaması, aynı dönemde çekirdek ÜFE’nin 0,2% düzeyini koruması bekleniyor.

Perakende Satışlar

Perakende satışlar Kasım ayında önceki aya göre 0,7% artarak hem beklenti (0,5%), hem de Ekim verisi (0,5%) üzerinde bir artış göstermişti. Aynı dönemde otomotiv satışlarının hesaplama dışı tutulduğu çekirdek perakende satışlar ise 0,2% artış göstermişti.

Veriyi genel olarak değerlendirdiğimizde, tatil döneminin alışveriş sezonunda görece güçlü rakamlar karşımıza çıktığı şeklinde bir sonuç ortaya çıkarıyor. Satışlardaki artışı en çok etkileyen kalemler 2,6% ile motorlu taşıt ve parçaları, 1,8% artış ile de mağaza dışı, yani online perakende satışlarıydı.

Veri her ne kadar tatil dönemi harcamaları için güçlü rakamlar karşımıza çıkarsa da, bazı kategorilerde, örneğin yiyecek hizmetler, giyim gibi kalemlerdeki düşüş nedeniyle harcamaların daha seçici olduğunu göstermişti.

Aralık ayı da tatil desteğini alabilecek dönemlerden biri. Önceki ay yaşanan 0,7%’lik artışa rağmen, Aralık ayında önceki aya göre artışın 0,5% gibi bir seviyede güçlü kalması bekleniyor. Çekirdek perakende satışların ise 0,2%’lik artış ardından 0,5% artması bekleniyor.

Philadelphia Fed İmalat Endeksi

Philadelphia Fed İmalat Endeksi, Aralık ayında -16,4 puana ulaşarak, Kasım’daki -5,5’lik olumsuz görünümünü ilerletmişti. Bu aynı zamanda Nisan 2023’ten bu yana en düşük düzey olarak karşımıza çıkmıştı. Yeni siparişlerin gerilediği görülürken, girdi maliyetlerinin arttığı izlenmişti. Ancak ankette, katılımcı şirketlerin olumsuz görünüme karşın geleceğe ilişkin daha iyimser olduğu da dikkat çekmişti.

Piyasa beklentisi, endeksin Ocak ayında -8 puana yükselebileceği yönünde.

Empire State İmalat Endeksi

New York Empire State İmalat Endeksi, Aralık ayında 0,2 puana gerileyerek hem beklentinin (12), hem de Kasım ayı verisinin (31,2) altında kalmıştı. Yeni siparişler 28,6 puandan 6,1 puana, istihdam 0,9 puandan -3,9 puana ulaşırken, girdi ve satış fiyatları sırasıyla 21,1 puandan 27,8 ile 4,2 puandan 12,4 puana yükselmişti. Dolayısıyla önceki aya göre işletmelerde daha durgun bir tablo oluştuğu karşımıza çıktı. Geleceğe yönelik beklentiler ise daha çok büyüme hızının yavaşlayabileceği ipuçlarını vermekte.

Piyasa beklentisi endeksi Ocak ayında -2 puana gerileyebileceği yönünde.

ÇİN

Büyüme, Sanayi Üretimi ve Perakende Satışlar

Çin, yılın üçüncü çeyreğinde yıllık bazda 4,6% büyüyerek beklentinin üzerinde (4,5%), ancak ikinci çeyrek büyümesinin altında (4,7%) bir performans sergiledi. Bu oran aynı zamanda 2023’ün ikinci çeyreğinden bu yana görülen en zayıf büyüme olarak kayda geçti.

Büyüme verisinde, ülkedeki gayrimenkul sektöründeki zayıflığın devam ettiği görülürken, teşvik ve teşvik taahhütlerine rağmen iç talebe yönelik kırılganlığın da sürdüğü izlendi. Son enflasyon verisi ile birlikte birleştirince, deflasyon riskinin artarak devam ettiği de görülüyor. Hali hazırda bu endişelere ek olarak, Trump öncesinde devam eden ticaret geriliminin Trump ile birlikte daha da artacağı beklentisiyle birlikte 2025’te daha kırılgan bir tablo oluşma ihtimali bulunuyor.

Yukarıda bahsettiğimiz bu tablo ile birlikte Pekin’de ekonomiyi destekleme çabası da arttı. Gayrimenkul sektörünü destekleme çabalarının yanı sıra, hisse piyasalarını destekleyici önlemler için de taahhütlerde bulunuldu. Ancak şu ana kadar hala iç talebi canlandıracak ve gayrimenkul sektöründe de iyimserliği kalıcı olarak sağlayacak bir önlemin alınmadığı söylenebilir.

Piyasa beklentisi dördüncü çeyrekte büyümenin 5% olabileceği yönünde. Beklentinin karşılanıp karşılanmayacağı ve karşılandığı takdirde bunun teşvik beklentilerine yaklaşımı ne kadar değiştireceği önemli olacak.

Sanayi üretimi ise Kasım ayında yıllık bazda 5,4% artarak Ekim ayındaki 5,3%’lük artışı sınırlı şekilde de olsa aştı. İmalat satışlarındaki artış bunu desteklerken, piyasa beklentisi Aralık ayında sanayi üretiminin 5,4%’lük ivmesini koruyabileceği yönünde.

Perakende satışlar ise Kasım ayında 3% artmış, Ekim ayın ve beklenti rakamlarının altında performans sergiledi. Zayıf veride içecek, tütün ve alkol, petrol ve petrol ürünleri ile altın ve gümüş mücevherat kalemlerindeki gerileme etkili oldu. Bu da ekonomiyi desteklemek için daha fazla teşvik gerektiği düşüncesini desteklemişti. Piyasa beklentisi Aralık ayında perakende satışların yıllık bazda 3,5% artmış olabileceği yönünde.

İNGİLTERE

Aralık Enflasyonu

İngiltere’de geçtiğimiz hafta yoğunlaşan tahvil satışı ve Sterlin’deki zayıflama ardından artan endişelerle birlikte, İngiltere Merkez Bankası’nın faiz indireceğine yönelik beklentiler de artış gösterdi. Tahvillerdeki harekette Ada ekonomisinde şirketlere yönelik yeni vergi iddiaları etkili olurken, Trump etkisi de buna destek oldu. Yeni vergilerin tüketicilere satış fiyatı olarak yansıtılması, enflasyonu tetikleyebilecek başlıklardan biri.

Bu hafta ise Aralık ayına ilişkin enflasyon verisi haftanın önemli başlığı olarak izlenecek. Bloomberg anketinde medyan tahmin enflasyonun yıllık bazda 2,6%’dan 2,7%’ye yükselebileceği yönünde. Aylık TÜFE’nin ise Kasım’daki 0,1% ardından 0,4%’e ulaşması bekleniyor. Çekirdek enflasyonun ise aynı dönemde 3,5%’ten 3,4%’e yavaşlaması bekleniyor.