Makro Ekonomik Gelişmeler - 28 Mart 2025

ABD

Tarım Dışı İstihdam, Saatlik Kazançlar ve İşsizlik

ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu, Şubat ayında tarım dışı istihdam artışının 151 bin olduğunu ve işsizlik oranının 4%’ten 4,1%’e yükseldiğini açıklamıştı.

Şubat için açıklanan istihdam artışında sağlık hizmetleri, finansal faaliyetler, ulaşım ve depolama, sosyal yardımlar katkı sağlarken, kamu istihdamı azalarak veriyi dengeleyen başlık oldu. Sağlık hizmetleri 52 bin istihdam artışıyla başı çekti. Federal kurumların sağladığı istihdam ise 10 bin azalma gösterdi.

Tarifelerle birlikte ABD ekonomisinin sağlığının sorgulandığı dönemde, istihdam artış seviyeleri işverenlerin işe alımlarda ne kadar gönüllü olduğunun görülmesiyle daha sağlıklı ipuçları sağlayabilir. Piyasa beklentisi Mart ayında tarım dışı istihdamın 135 bin civarında artmış olabileceği yönünde. Bu beklenti karşılandığı takdirde önceki aya göre ivme kaybını işaret edecek.

Ortalama saatlik kazançların önceki aya göre 0,3% artış hızını koruması beklenirken, yıllık artış hızının 4%’ten 3,9%’a yavaşlaması bekleniyor. Aynı hesaplama döneminde işsizliğin 4,1 düzeyinde kalması bekleniyor.

ADP Özel Sektör İstihdamı

ADP’nin açıkladığı özel sektör istihdam verisi, Şubat ayında sektörde istihdamın 77 bin arttığını göstermişti. Hizmet sektörü 36 bin istihdam sağlarken, ticaret, ulaşım, eğitim ve sağlık tarafındaki istihdam kaybı verinin olumlu etkilerini törpülemişti. Tarifelerin yol açtığı belirsizliğin istihdam piyasasında etkisini hissettirmeye devam edip etmeyeceği yakından takip edilen konular arasında. Piyasa beklentisi Mart ayında özel sektör istihdamının 119 bin civarında artmış olabileceği yönünde. Beklenti karşılansa bile, bu son sekiz ayın en kötü ikinci verisi olacak.

Verinin alt kalemlerinde ücret artış hızları da takip ediliyor. Etki alanının yüksek olduğu mevcut işe devam edenlerin ücret değişim hızı yıllık 4,7% olarak korundu. Yıllık medyan ücret 60,600 dolara ulaştı. İş değiştirenlerin ücretlerindeki değişim hızı ise 6,8%’den 6,7%’ye yavaşladı.

ISM İmalat PMI

ISM İmalat PMI Şubat ayında önceki aya göre yavaşlayarak 50,3 puana ulaşmıştı. Endeks önceki ay genişleme bölgesine geçmişti. Tarifeler öncelikle imalat sektöründe olumsuz etkilerini gösteriyor. Özellikle yeni tarifelerin devreye girmesiyle birlikte olumsuz etkilerin pekişmesi de sürpriz olmayacak. Bu aşamada özellikle imalat aktivitesinin devamlılığıyla ilgili alt kalemleri de izliyor olacağız. Mart ayında sektörün daralabileceği düşünülüyor ve 49,8 puanlık anket beklentisi de bunu destekliyor. Ancak alt kalemlerde fabrika çıkış fiyatlarının nasıl ilerlediği de oldukça önemli olacak.

ISM Hizmet PMI

ABD’de Hizmet PMI, Şubat ayında sektördeki genişlemenin geçtiğimiz yılın Haziran ayından bu yana devam ettiğini göstermişti. Veri beklentinin de üzerinde gerçekleşmişti. İş aktivitesi endeksindeki sınırlı değişime rağmen, genel olarak tüm kalemlerde yükseliş hızı arttı. Öte yandan tarifelerin potansiyel etkileri konusunda endişeler sürdü. Çıktı fiyatlarının agresif şekilde ilerlemesi de bu tabloyu destekledi. Bu aşamada anketteki yorumlarda özellikle federal harcamalardaki kesintilerin olumsuz etkilerinden söz edildi. Piyasa beklentisi Mart ayında hizmet aktivitesinin genişlemeyi 53,1 puan ile sürebileceği yönünde.

JOLTS İş İlanları

ABD’de toplam iş ilanı sayısı, Ocak’ta bir önceki aya göre 232 bin artarak 7,74 milyona yükselmişti. İşgücü talebinde artış olması işverenlerin işe alımlarda önceki aya göre daha ılımlı olması açısından pozitif olsa da, Nisan ayından bu yana 8 milyonun altında yığılma söz konusu. Özellikle tarifelerin oluşturduğu belirsizlik de bu tabloda etkili oluyor. Piyasa beklentisi Şubat ayında ilan sayısının 7,69 milyona gerileyebileceği yönünde.

EURO BÖLGESİ

Almanya Enflasyonu

Almanya’da enflasyon Şubat’ta 2,3% oldu ve Ocak ayına göre değişiklik göstermedi. Hizmet enflasyonu ve enerji fiyatlarının baskılanmasına rağmen, yağ, meyve, sebze ve süt ürünlerindeki fiyat artışı bu durumu dengeledi. Çekirdek enflasyon ise Aynı dönemde 2,9%’dan 2,7%’ye geriledi. Piyasa beklentisi Mart ayında enflasyonun aylık 0,4%, yıllık 2,3%’lük düzeyini koruyabileceği yönünde.

Euro Bölgesi Enflasyonu

Euro Bölgesi enflasyonu Şubat ayında 2,5%’ten 2,3%’e yavaşlamıştı. Enflasyondaki yavaşlama ılımlı olarak karşılanırken, hala Avrupa Merkez Bankası’nın hedefi üzerinde seyrin devam ettiği dikkat çekiyor. Hizmet enflasyonu ve enerji enflasyonunda yavaşlama görülürken, gıda enflasyonu hız kazanmıştı. Aynı dönemde çekirdek enflasyon beş aydır sabit kalan 2,7%’den yavaşlayarak 2,6%’ya ulaşmıştı.

Piyasa beklentisi Mart ayında enflasyonun 2,3% düzeyinde kalacağı, çekirdek enflasyonun 2,6%’dan 2,5%’e yavaşlayabileceği yönünde.

TÜRKİYE

Mart Enflasyonu

Türkiye’de enflasyon Şubat’ta 42,12%’den 39,05%’e yavaşlamıştı. Yavaşlama piyasa beklentisinin de ötesinde gerçekleşmişti. TÜİK’in açıkladığı rakamlara göre enflasyon dokuz aydır aralıksız şekilde yavaşladı. Enflasyondaki yavaşlama Şubat ayında gıda ve alkolsüz içecekler, giyim ve ayakkabı, sağlık gibi kalemlerdeki ivme kaybından destek almıştı.

 Foreks anketine göre Mart ayında enflasyonun 38,70%’e ulaşması ve yavaşlamasını onuncu ayına taşıması bekleniyor. Aylık enflasyonun ise 2,90% düzeyinde oluşacağı tahmin ediliyor.

ÇİN

İmalat ve İmalat Dışı PMI

Çin’de imalat PMI Şubat ayında 50,2 puana yükselerek önceki iki ayda yaşanan daralma bölgesinden çıkıldığını göstermişti. Ancak Pekin’in uyguladığı teşvik önlemlerinin etkilerinin görüldüğünün teyit edilebilmesi için genişlemenin devamı da gerekiyor.

İmalat PMI’ın Mart ayında 50,4 puana ulaşması bekleniyor. İmalat dışı PMI’ın ise 50,4’lük genişleme ardından 50,5 puana sınırlı bir yükseliş sağlayacağı tahmin ediliyor.

Caixin’in açıkladığı imalat PMI Şubat’ta 50,8 seviyesinde açıklanmıştı. Piyasa beklentisi bu düzeyin korunacağı yönünde. Aynı dönemde Caixin imalat dışı PMI’ın ise 51,4 puandan 51,5 puana ulaşması bekleniyor.

AVUSTRALYA

Faiz Beyanatı

Avustralya Merkez Bankası Şubat ayındaki toplantısında politika faizini 25 baz puan indirmiş ve 4,1’e getirmişti. Piyasa beklentisi de bu yöndeydi. Ülkede enflasyonun yavaşlaması faiz indirimi kararındaki ana dayanak oldu. Enflasyon son dönemde gerileyerek Merkez Bankası’nın 2 – 3% hedef aralığı içinde kalacağına yönelik güveni artırdı. Bu da kararda gerekçelerden biri oldu.

Ancak piyasa beklentisi, bu hafta gerçekleşecek para politikası toplantısında herhangi bir değişiklik gerçekleşmeyeceği yönünde.