Makro Gelişmeler - 04 Nisan 2025

Tarife Gündemi

Yılın şu ana kadarki en hareketli haftasını geride bıraktık. 2 Nisan’da Trump’ın açıkladığı tarifeler piyasaların beklediğinden daha yıkıcı etkiler oluşturdu. Özellikle Avrupa Birliği, Japonya, Çin, Vietnam ve Tayvan’a yönelik yüksek tarifeler, Çin’in karşı adımıyla birlikte daha da panik oluşturdu.

ABD endekslerinde sert kayıpların oluştuğu, altın ve tahvilin kaçış rotalarını oluşturduğu bir süreç geçiriyoruz. Çin’den sonra AB ve diğer ülkelerden de karşılık verilmesi sürpriz olmayacak gibi. Bu da önümüzdeki süreçte sadece ABD’de değil, birçok ekonomide stagflasyon etkilerinin daha gözle görülür hissedileceği bir süreç karşımıza çıkarabilir.

Piyasaların dip arayışını teknik olarak takip edecek olsak da, Trump’ın müzakereyi karşılık veren ülkelere karşı nasıl yürütmeyi planladığı önemli olacak. Ya da müzakere planlayıp planlamadığı.. Kesin olan şey ise, önümüzdeki haftalarda tarifeleri konuşmaya devam edeceğimiz.

ABD

Mart Ayı Enflasyonu

 ABD’de enflasyon Şubat ayında yıllık bazda 3%’ten 2,8%’e yavaşlamış ve piyasa beklentilerinin altında oluşmuştu. Kira enflasyonu 4,2%’ye yavaşlayarak enflasyonun yavaşlamasında önemli etkenlerden biri olurken, hizmet enflasyonu 4,1%’e yavaşlamıştı. Ancak gıda enflasyonu 2,6% ile 2023 sonlarından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Enerji enflasyonundaki durgunluk ise bu durumu dengeledi. Çekirdek enflasyon, aynı dönemde 3,3%’ten 3,1%’e yavaşladı. Aylık TÜFE ve aylık çekirdek TÜFE 0,2% düzeyinde oluşmuştu.

Enflasyon rakamları her ne kadar ılımlı olsa da, çekirdek PCE enflasyonu katılığını koruyarak Fed’in faiz indirim sürecini belirsizlikte bırakmaya devam etmişti. Ancak son dönemde görülen diğer zayıf ekonomik göstergelere ek olarak, 2 Nisan tarifeleri büyümeye yönelik endişelerin hızlı şekilde endişeye dönüşmesine neden oldu. Tahvil piyasaları büyümeye yönelik endişeleri fiyatlamayı öncelik kabul etti. Dolayısıyla enflasyon endişesi “şimdilik” arka planda kaldığı için, büyümeye yönelik gelişmelerle Fed’in faiz indirim ihtimali de artış gösterdi.

Yine de yeni göstergeler mevcut süreç hakkında daha fazla fikir sunarak piyasaları yönlendirmede etkili olabilir. Bu nedenle Perşembe günü açıklanacak Mart ayı enflasyon datalarını izliyor olacağız.

Piyasa beklentisi Mart ayında enflasyonun 2,8%’den 2,6%’ya yavaşlayabileceği ve buna aylık 0,1%’lik enflasyonun eşlik edeceği yönünde. Çekirdek kalemdeki katılığa bakacak olursak, gıda ve enerji enflasyonunda daha ılımlı beklentiler olduğu söylenebilir.

Çekirdek enflasyonun aynı dönemde 3,1%’den 3%’e yavaşlaması bekleniyor. Aylık çekirdek TÜFE’nin ise 0,3% düzeyinde oluşması bekleniyor.

ÜFE

Üretici fiyatları Şubat ayında önceki aya göre değişim göstermedi. Ocak ayı verisi ise 0,4%’ten 0,6%’ya revize edildi. ÜFE’de değişim görülmeme durumu, en son Temmuz 2024’te görülmüştü. Aynı dönemde çekirdek ÜFE ise aylık bazda 0,1% gerilemişti.

Sonraki dönem satış fiyatları üzerindeki olası etkileri nedeniyle ÜFE rakamlarını yakından izliyoruz. Piyasa beklentisi Mart’ta ÜFE’nin aylık bazda 0,2% olabileceği yönünde. Aynı dönemde çekirdek ÜFE’nin ise 0,3% olması bekleniyor.

Michigan Tüketici Hissiyatı

ichigan Üniversitesi’nin hazırladığı tüketici güven endeksi, Mart ayında 64,7 puandan 57 puana gerileyerek Trump’ın Kasım’daki seçim zaferi ardından oluşan zirveden aralıksız olarak düşüş yaşadığını gösterdi. Faiz ortamına ek olarak tarife gündemi de istihdam ve ekonomik aktiviteye bakışı olumsuz yönde etkiliyor.

Mart ayında mevcut koşulları ölçen endeks 63,8 puana gerileyerek Ağustos 2023’ten bu yana en zayıf alana ulaşmış, beklentiler ölçen endeks ise 52,6 puana gerileyerek pandemiden bu yana en zayıf bölgeye ulaşmıştı.

Piyasa beklentisi Nisan’da endeksin 55 puana gerileyebileceği yönünde. Veri ile birlikte özellikle 12 aylık enflasyon tahminlerini de takip ediyor olacağız. Mart ayında enflasyon beklentileri 5%’e kadar ulaşmış ve yine pandemi döneminden bu yana en yüksek beklenti olarak kayda geçmişti.

FOMC Toplantı Tutanakları

Fed Mart ayında gerçekleştirdiği toplantıda beklentilere paralel olarak hedef faiz oranını 4,25 – 4,50 aralığında tutmuştu. Ekonomiye ilişkin belirsizlik artarken, enflasyon tahminleri de yukarı çekişmişti. 2025 için büyüme tahmini 2,1’den 1,7’ye, PCE enflasyonu tahmini 2,5’ten 2,7’ye çıkarılmıştı.

Henüz tarifelere ilişkin yıkıcı piyasa etkileri toplantı döneminde dikkate alınmadığı için, tutanaklarda belirsizliklere ilişkin daha net bir tablo oluşturacak ipuçları olmayacaktır. Yine de Mart ayındaki koşullara ilişkin değerlendirmeler, Fed’in Nisan ayı gelişmelerinde nasıl pozisyon alabileceğine ilişkin fikir verebilir.

ÇİN

Mart Ayı Enflasyonu

Şubat ayında yıllık enflasyon -0,7% düzeyinde gerçekleşmiş ve Ocak 2024’ten bu yana en düşük oran olarak kayda geçmişti. Gıda fiyatları yine Ocak 2024’ten bu yana en sert düşüşü kaydederek bu tabloda etkili olurken, gıda dışı kalemlerde gerileme daha sakin şekilde gerçekleşti.

Özellikle 2 Nisan’da açıklanan ABD tarifeleri ve 4 Nisan’da Çin tarafından açıklanan karşı tarifeler ardından hesaplama dönemi Nisan ve sonrası olan veriler çok daha önem kazanacak. Dolayısıyla bu veriye ilişkin görece ılımlı olan 0,1%’lik beklentinin karşılanıp karşılanmaması önemli olsa da, etki derecesi düşük olabilir. ÜFE’nin ise aynı dönemde -2,2%’den -2,3%’e ulaşması bekleniyor.

Yeni Zelanda

Faiz Beyanatı

Yeni Zelanda Merkez Bankası RBNZ, Şubat toplantısında politika faizini piyasa beklentilerine paralel olarak 50 baz puan düşürmüş ve 3,75’e getirmişti. Ekonomik büyümede ve istihdamdaki soğumaya eş olarak enflasyonun da ılımlı seyri bu kararda destekleyici olmuştu.

Enflasyon Banka’nın hedef aralığı olan 1 – 3% aralığında seyrediyor ve bu da yeni indirimler için alan oluşturuyor. Bu haftaki toplantıda 25 baz puanlık faiz indirimi ile politika faizinin 3,50’ye getirilmesi bekleniyor. Swap piyasalarında bu senaryoya kesin gözüyle bakılırken, Mayıs toplantısı için de 25 baz puanlık ek bir faiz indirimine kesin gözüyle bakılıyor. Yıl sonu için fiyatlanan faiz düzeyi ise 2,76.