Parasal Sıkılaşmanın Devam Ettiği Süreçte İnşaat Maliyet ve Cirolarındaki Son Durum
Küresel ekonomilerde pandemiden sonra başlayan sıkılaşma adımları, Türkiye’de genel seçimler sonrası Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile birlikte ortodoks para politikasına geçiş sürecinde başlamış ve ekonomi üzerindeki yavaşlama etkileri hissedilmiştir.
Sıkılaştırıcı para politikaları çerçevesinde kredi faizlerinin artışı dolayısıyla tüketicinin finansmana ulaşımı zorlaştırılmıştır. Bunun yanı süre konut sektöründe talebi kısacak bir takım seçici kredi uygulanması konut satışlarını düşüş eğilimine geçirmiştir.
Bu bağlamda son açıklanan bankacılık verilerine göre; mevduat bankaları konut kredileri, 3 Kasım itibarıyla %0.07 düşüş ile 399 milyar 670 milyon TL oldu. Bu durum konut satışlarını yavaşlatmış, dolayısıyla inşaat cirolarında daralmaya neden olmuştur.
İnşaat Maliyet Endeksi, Ağustos 2023
Kaynak: TÜİK
İnşaat maliyet endeksi, 2023 yılı Ağustos ayında Temmuz ayına göre %4,62, bir önceki yılın Temmuz ayına göre ise %66,46 arttı. Temmuz ayına göre malzeme endeksi %5,82, işçilik endeksi %1,92 artarken; bir önceki yılın Ağustos ayına göre malzeme endeksi %52,18, işçilik endeksi %113,27 arttı.
Toplam Ciro Endeksi, Ağustos 2023
Kaynak: TÜİK
Toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; 2023 yılı Ağustos ayında aylık sanayi sektörü ciro endeksi %2,0, ticaret ciro endeksi %1,9, hizmet ciro endeksi %4,6 ve inşaat ciro endeksi ise %2,6 arttı.
Görüleceği üzere inşaat maliyet endeksindeki artış; inşaat ciro endeksinde 2023 yılı Ağustos ayında Temmuz ayına göre sınırlı artışa neden olmuştur.
Ciro endeksleri aylık değişim oranları(%), Ağustos 2023
Kaynak: TÜİK
Bununla birlikte, 2023 yılı Ağustos ayında gayrimenkul sektörü cirosunda %3,5 oranında gerileme gerçekleşti.
Bu bağlamda alınan kararlar ile birlikte hali hazırda azalış eğilimi gösteren gayrimenkul sektörü cirosunda daralmanın devam ettiği görülmüştür. Önümüzdeki süreçte finansman maliyetlerinin artması, inşaat maliyet endeksi ve ciro yönündeki değişime nasıl etki edeceği takip edilecektir.
Temel Çarpanlar Bazında Sektör Analizi
Analiz sonuçlarına göre, sektörde ön plana çıkan ilk beş şirket sırasıyla AKMGY, ATAGY, AGYO, ISGYO ve MSGYO olmuştur.
Bununla birlikte temel çarpanlar bazında yaptığımız filtreleme sonucunda; özsermaye büyümesi, özsermaye ve aktif karlılığı ortalamaların üstünde ve F/K ve PD/DD ortalamaların altında olan şirketler sıralamasında ön plana çıkan ilk üç şirket ise sırasıyla AKMGY, ATAGY ve AGYO olmuştur.
Bu bağlamda AKMGY’ın sektörde ilk sırada yer almasında %1187,42 ile sektör ortalamasının çok üstünde özsermaye büyümesi oranına sahip olmasının etkili olduğu yorumunu yapabiliriz. Yine bu bakış açısı ile incelediğimizde ATAGY ikinci sırada yer almasında %107,43 ile sektör ortalamasının üstünde özsermaye karlılığı ve %95,33 ile sektör ortalamasının üstünde aktif karlılığa sahip olmasının etkili olduğunu söyleyebiliriz. Bununla birlikte AGYO temel çarpanlar bazında üçüncü sırada yer almasında %99,36 sektör ortalamasının üstünde özsermaye karlılığına sahip olmasının etkili olduğunu söyleyebiliriz. Tüm bunlara ek olarak ön plana çıkan şirketlerin PD/DD ve F/K oranlarının sektör ortalamasının altında seyretmesi göze çarpıyor.
Teknik Değerlendirme
Teknik açıdan değerlendirirsek GMYO endeksi 2450 seviyesinden aldığı tepkiyle pozitif ivmesine devam ederek referans göstergeler olarak takip ettiğimiz 22, 33 ve 100 günlük üssel hareketli ortalamaların üstünde pozitif görünümünü koruyor diyebiliriz. Mevcut durumda endeksin kaldığı yerden pozitif ivmesine devam etmesi halinde 2800 ve sonrasında 2947 seviyelerine doğru hareketlilik olabilir. Özellikle ortalamalar üstünde kalıcılık sağlanması pozitif ivmeyi güçlendirebileceğinden, ortalamalardan endeksin destek almasıyla birlikte yeni tarihi zirveleri konuşabiliriz. Aksi takdirde endeksin tekrar ortalamalar altına geçmesi durumunda Fibonacci Retracement (%23,6)2575,75 ve sonrasında 2450 seviyelerine doğru geri çekilme görebiliriz. Endekste geri çekilme olsa dahi 2450 seviyesi altına inmedikçe genel pozitif görümün korunduğundan söz edebiliriz.
Temel çarpanlar (özsermaye büyümesi, özsermaye ve aktif karlılığı) bazında sektörde ilk üçte yer alan şirketleri teknik açıdan değerlendirirsek;
AKMGY referans göstergeler olarak takip ettiğimiz 22 ve 100 günlük üssel hareketli ortalamalar üstünde pozitif ivmesine devam ediyor diyebiliriz. Mevcut durumda varlığın pozitif ivmesine devam etmesi durumunda yeni zirveleri konuşabiliriz.
ATAGY son geri çekilme ile birlikte 20 günlük üssel hareketli ortalamanın altına geçse de 100 günlük üssel hareketli ortalama üstünde pozitif görünümünü koruyor diyebiliriz. Mevcut durumda varlığın pozitif ivmesine dönmesi halinde 9,87 ve sonrasında 10,50 seviyesine doğru hareketlilik olabilir. Aksi takdirde geri çekilmenin devam ederek 100 günlük üssel hareketli ortalamanın da altına geçilmesi durumunda 7,02 seviyesine doğru gerileme ihtimalini konuşabiliriz.
AGYO 7,50 seviyesinden aldığı tepkiyle pozitif ivmesine devam ederek referans göstergeler olarak takip ettiğimiz 22 ve 60 günlük üssel hareketli ortalamalar üstünde pozitif ivmesine devam ediyor diyebiliriz. Mevcut durumda varlığın pozitif ivmesine dönmesi halinde 8,4 ve sonrasında 8,92 seviyesine doğru hareketlilik olabilir. Bu seviyenin üstünde kalıcılık sağlanması durumunda ise tekrar zirveye doğru yükselişi konuşabiliriz.