Petrol Gündemi: STEO Raporunda Öne Çıkanlar
ABD Enerji Bilgi Dairesi’nin aylık olarak hazırladığı Kısa Vadeli Enerji Görünümü Raporu (STEO) 7 Mayıs Salı akşamı yayımlandı. Petrol piyasasında anlık fiyat hareketleri üzerinde etkisi sınırı olsa da, önümüzdeki döneme ilişkin ipuçları sağladığı için rapor yakından takip edilmekte.
Raporun ana hatlarında Brent petrolde tahmin edilen fiyatların 2024’te 88, 2025’te 85 Dolar olduğu görülüyor. ABD üretiminin 2023’te 12,9 milyon varil/gün olurken, bunun 2024’te 13,2, 2025’te 13,7 milyon varil/güne çıkacağı öngörülüyor.
Jeopolitik risklerin yoğunlaştığı Doğu Avrupa ve Orta Doğu başlıkları ile OPEC+ kesinti politikasının Brent petrolü 90 dolara yakın tutabilecek ana başlıklar olarak görülürken, OPEC dışı üretimdeki artış beklentileri bu gelişmelerin etkinliğini baskılayabilecek öne çıkan madde olarak takip edilecek. Özette yer alan buna ilişkin tahmin, 2024’te küresel akaryakıt üretiminin 1 milyon varil artacağı yönünde. OPEC tarafında 800 bin varil üretim gerilemesi beklenirken, OPEC dışı üretimdeki 1,8 milyon varil üretim artışı beklentisinin bunu gölgede bırakması söz konusu.
Yukarıdaki grafikte stokların seyrine ilişkin güncel seyir ile, grafiğin sağ bölümünde “forecast” başlığıyla stok seviyelerinin projeksiyonu görülüyor. Geçtiğimiz yılın ikinci yarısından bu yana stokların beş yıllık ortalamanın altında seyrettiği görülüyor ve bunda özellikle OPEC kesintilerinin payı büyük. Yılın ilk çeyreğinde bu tablo devam ederken, yılın ikinci yarısında kademeli olarak stokların beş yıllık ortalamaya yakınsama beklentisi söz konusu.
OPEC dışı üretim arz fazlasının devamı için en büyük etken olarak görülüyor. Bu üretimde de önde gelen ülke ABD. Ocak ayında üretimde yaşanan sıkıntılara rağmen ortalama akaryakıt üretiminin önceki yıllara göre artışını sürdürmesi ve ham petrol üretiminin de bu yıl ortalama 13,2 milyon varil/gün, gelecek yıl 13,7 milyon varil/gün olması bekleniyor.
Yukarıdaki grafiğin sağ bölümünde görülebileceği gibi, akaryakıt üretiminin artış hızında bir yavaşlama bekleniyor. Ancak üretim artışı bakımından ABD hala en agresif ülkelerden biri. Bu yıl üretimde beklenen 0,42%’lik artış projeksiyonunun yarısından fazlasını ham petrol oluşturuyor.
Petrol tarafında daha yılın ortasında gelmeden cari fiyatlara yakın hedeflerin oluşmasında en büyük etkenlerden biri de belirsizlik faktörü. Öte yandan yüksek faiz ortamında lokomotife geçmesi beklenen Çin, Hindistan gibi ülkelerde nasıl performanslar görüleceği hala netleşmiş değil. Jeopolitik riskler belirsizliği artıran bir diğer faktör. OPEC+ çabaları her ne kadar çok disiplinli şekilde ilerlemediği eleştirisi alsa da, geçtiğimiz yıldan beri en dengeleyici unsur olarak takip edildi. Haziran ayında gerçekleşecek toplantı bu nedenle ve verilebilecek mesajlar nedeniyle önem kazanmış durumda.
Petrol tarafında aynı zamanda orta vadeli görünüm açısından, yani teknik anlamda da daha karışık hale gelen bir tablo karşımıza çıkıyor. ABD petrolünde 80 – 84, Brent petrolde 83 – 87 dolar bölgeleri yakın zamanda sıkça kırılmasına rağmen hala orta vadede karar aşamasında etkili olabilecek aralıklar olarak takip ediliyor.