Petrol 2023’ten Bu Yana En Düşük Seviyelere Yakın
Petrol vadeli işlemleri 2 Eylül haftasında geri çekilmeye devam ederek Aralık 2023’ten bu yana en düşük fiyatları test etti. Bunda geçerli birçok başlık var, ancak öne çıkanlar özetle;
- OPEC+’nın Ekim ayıyla birlikte üretim için uyguladığı gönüllü kesintileri gevşetme kararı
- Çin, Avrupa ve ABD ekonomisine ilişkin karamsarlık
- ABD’de Şubat ayından bu yana günlük ham petrol üretiminin 13 milyon varil üzerinde devam etmesi.
OPEC+
OPEC+ daha önce gerçekleştirdiği toplantıda Ekim ayıyla birlikte üretim kesintisi kararını gevşetmeye başlayacağını açıklamıştı. Ancak bu fiyat seviyelerinin görülmesiyle birlikte Örgüt’ün kararını erteleyebileceği spekülasyonu ağırlık kazanıyor. Ancak fiyatlarda bunun etkisini (henüz) göremedik. Örgüt’e üye birçok ülkenin, bütçe dengesi için ham petrolün varil fiyatının 80 dolar üzerinde olmasına ihtiyaç duyduğu düşünülüyor.
Plana göre Ekim’de üretimin günlük 180 bin varil artacağı düşünülüyor. Ancak Reuters’ta yer alan bir haber, bunun ertelenebileceğini iddia etti. Yine de belirttiğimiz gibi, haberin fiyat etkisi görülmedi.
Şu ana kadar fiyatın canlanma çabasını en çok etkileyen haber, Libya’nın doğusunu yöneten hükümetin mücbir sebep ilan ederek petrol üretimini durdurmasıydı. Ancak son günlerde basına yansıyan haberler de, üretimin yeni bir anlaşma ile tekrar başlayabileceği iddialarını öne çıkardı.
Çin, Avrupa, ABD
Öte yandan başta Çin olmak üzere, Avrupa ve ABD ekonomisinin yılın ikinci yarısında kötü bir performans sergileyeceği endişelerinin de etkili olduğu görülüyor. ABD ve Euro Bölgesi tarafı için faiz indirim patikaları rahatlatıcı etki oluşturabilir, en azından beklentileri olumlu yönde etkileyebilir. Fakat Çin tarafına ilişkin beklentiler alınan önlemlere rağmen karamsar olmaya devam ediyor.
ABD üretimi
ABD’de bu yıl üretim günlük 13 milyon varilin altına sadece Ocak ayında düştü. Bunda da soğuk havalar nedeniyle ortaya çıkan teknik sorunlar rol oynadı. İlk altı aylık dönemde ortalama günlük üretim 13,08 milyon varil oldu. Bu da geçtiğimiz yıla göre 1,1% kadar bir artışı gösteriyor. Çok yıkıcı bir fark gibi görünmese de, petrol fiyatlarının baskılanmasında her seferinde ABD üretimini tehdit olarak görmekte fayda var. Çünkü bu agresif üretim, bu fiyat seviyelerine rağmen gerçekleşiyor ve fiyatın canlanması durumunda bekleyen yüklü bir kapasite söz konusu. Özellikle de Kasım’da gerçekleşecek seçim öncesi akaryakıt fiyatlarının düşük kalmasını isteyen yönetimin bu politikanın devamını desteklemesi sürpriz olmayacaktır.
Teknik olarak incelediğimizde, ABD petrolünün haftalık grafikte önemli bir desteğe yakınlaştığını görüyoruz. 65 – 68 bölgesinde yoğunlaşan bu alan, 2018’in son çeyreğinden 2021’in ilk yarısına kadar etkili bir direnç olarak çalışırken, ilgili dönemden günümüze kadar da yine etkili bir destek bölgesi olarak takip edildi. Dolayısıyla uzun vadeli dönüşler için potansiyel önemi yüksek bu aralığın tepkisi yakından takip edilecek.
65 – 68 desteği ve üzerinde oluşabilecek dönüşler, yukarı yönlü bir ralli amacı olmasa bile daha önceki aylarda sıkça takip edilen sıkışma alanında, kabaca 65 – 84 alanında hareket amacıyla yükselişi destekleyebilir. 65 altındaki haftalık kapanışlar ise 60 doların da altında hareketler görmemize neden olabilir.
Benzer durum Brent petrol tarafında 70 dolar bölgesi için geçerli gibi görüyor.