Para Politikası Rotası: Merkez Bankaları Beklentilerinde Son Durum

16 Ocak 2025 Umut Tuncer- Uluslararası Piyasalar Müdür Yardımcısı FOREX

ABD’de katı kalan çekirdek enflasyona rağmen artan faiz indirim beklentilerinin yeni yıla yaklaşırken hızlı şekilde zayıflaması, Euro Bölgesi’nde enflasyondan çok büyümeye odaklı faiz indirim beklentileri, Japonya’da sabırlı bekleyiş, İngiltere’de hizmet enflasyonuna rağmen yavaşlama ve artan indirim beklentileri. Tabi tüm bu gelişmelere eklenecek en öne çıkan başlık: Trump. 2025 merkez bankaları, özellikle de ABD ve Avrupa tarafında yine çok konuşulacak gibi görünüyor. Bu raporda Ocak ortası itibariyle önde gelen merkez bankalarının politikalarına ilişkin beklentileri özetleyeceğiz. Yazı coğrafi bölgelerle belirlenen üç ana başlık ve bu bölgelerde faaliyet gösteren merkez bankaları alt başlığından oluşuyor.
Kuzey Amerika
Konuşulacak en önemli başlık Trump gibi görünüyor. Katı seyreden göstergelerden çekirdek enflasyon, Aralık’ta 3,3%’ten 3,2%’ye gevşeyerek ılımlı sinyal verdi. Manşet enflasyon ise aynı dönemde 2,7%’den 2,9%’a yükseldi. Trump politikaları her ne kadar ABD şirketleri için destekleyici gibi görünse de, dış ticareti kısıtlayıcı özellikleri var. Bunun da enflasyonu yukarı çekmesi bekleniyor. Trump ekibinin bunu kademeli şekilde yaparak enflasyon üzerindeki etkisini azaltmaya çalışacağı söylentileri var. Bunun ne kadar somutlaşacağını görmek gerekecek.

Fed

Fed hedef faiz oranını bir kısmı 2022, bir kısmı 2023’te olan faiz artırımlarıyla son 23 yılın en yüksek seviyelerine getirmesinin ardından 2024 yılında indirim uygulamaya başladı. Burada eleştiri alan kısım, zayıf istihdam göstergesi gerekçe gösterilerek 50 baz puan gibi hızlı bir indirimle rotanın başlatılması oldu. Sonraki iki faiz indirimiyle birlikte 2024 yılında toplam üç faiz indirimi gerçekleşti.

Yılın ilk toplantısı 28 – 29 Ocak tarihlerinde gerçekleşecek. Yukarıdaki grafikte swap piyasalarında fiyatlanan faiz seviyeleri görülebilir. Buna göre, Aralık ayında çekirdek enflasyondaki ılımlı seyre rağmen Haziran ayında 37%’nin üzerine çıkan indirim ihtimali dışında keskin bir görüntü oluşmuş değil. Yıl sonu içi 3,95 faiz seviyesi fiyatlanıyor. Önümüzdeki süreçte enflasyon ve istihdam en kritik göstergeler olarak takip edilecek.

Kanada Merkez Bankası (BoC)

Başbakan Trudeau istifasını açıklarken, ülkede siyasi belirsizlik artmış oldu. Buna ek olarak Trump’ın ülkeyi sıkıştırması da işleri kolaylaştırmadı. Enflasyon Eylül’de 1,6%’ya kadar yavaşlamasının ardından yükselerek Kasım’da 1,9%’a ulaştı. Çekirdek enflasyon ise 1,6% seviyesinde. Büyümedeki zayıflama, enflasyonun ılımlı seyri ve artan belirsizlikler faiz indirim beklentilerini öne çıkarıyor.

Swap piyasaları 29 Ocak’ta gerçekleşecek beyanatta 25 baz puanlık faiz indirimini 76,6% oranla fiyatlıyor. Dolayısıyla faiz indiriminin ana senaryo olduğu görülüyor. Yılın devamında enflasyondaki ılımlı seyrin, özellikle de büyümedeki baskı altındaki seyrin korunması sonraki toplantılara ilişkin ihtimal dağılımını yukarı yönde etkileyebilir. Yıl sonu için 2,78 faiz seviyeleri fiyatlanıyor. Politika faizi 3,25 bölgesinde bulunuyor.

Avrupa

Avrupa Merkez Bankası (ECB)

ECB 2024’te dört faiz indirimi gerçekleştirdi. Enflasyondaki ılımlı seyre rağmen, yıl sonuna doğru göstergenin tahminlerle aynı doğrultuda yükseldiği görüldü. Bunun yeni yıla ne kadar sirayet edeceği önemli olacak. Büyümeye ilişkin beklentiler karamsar ve borçlanma maliyetleri bunu canlandırmak için hala yüksek. Çekirdek enflasyon dört aydır 2,7%’de sabit. Manşet enflasyon ise aynı dört aylık dönemde 1,7%’den 2,4%’e yükseldi.

Mevduat faiz oranı 3% seviyesinde. 30 Ocak’ta gerçekleşecek beyanatta faiz indirimine neredeyse kesin gözüyle bakılıyor. Buna ek olarak, Mart, Nisan ve Haziran toplantıları için de yüksek ihtimal olarak görülen indirim beklentileri, ECB’nin Fed’den ayrışmasını ve EURUSD paritesinin yönünü etkiliyor.
Yıl sonu için 1,966 faiz düzeyi fiyatlanıyor.
İngiltere Merkez Bankası (BoE)
BoE geçtiğimiz yıl iki faiz indirimi gerçekleştirdi. 25’er baz puanlık bu indirimlerde enflasyondaki yavaşlama etkili olsa da, enflasyon yılın son dört ayında 1,7%’den 2,5%’e yükseldi. Ücretler ve hizmet enflasyonu uzun süredir normalleşme adımları önündeki engeller olarak görülüyor. Hizmet enflasyonu Aralık’ta 4,4%’e kadar yavaşladı. Ülkede büyümedeki zayıflık da faiz indirimleri için gerekçeler arasında.

Politika faizi 4,75 seviyesinde bulunuyor. 6 Şubat’taki toplantı için faiz indirimine yüksek ihtimal veriliyor. Bundan sonraki toplantılarda ise, iki toplantıda bir faiz indirme ihtimali bir miktar da olsa ön planda görünüyor. Ancak buna veri desteği de gerekecektir. Yıl sonu için 4,095 faiz seviyesi fiyatlanıyor.

İsviçre Merkez Bankası (SNB)

SNB 2022 ve 2023’teki artırımlarla politika faizini 1,75’e getirmişti ki bu oran 2008’den bu yana en yüksek seviye. Banka yılda dört kez toplanıyor ve 2024’teki tüm toplantılarda indirim yapıldı. Aralık toplantısındaki 50 baz puanlık indirimle toplam indirim 125 baz puana ulaştı.

Enflasyon 0,6%’ya kadar yavaşlamış durumda. Çekirdek enflasyon da Aralık’ta 0,7%’ye yavaşladı. Buna bağlı olarak Mart toplantısında faiz indirimine kesin gözüyle bakılıyor. Enflasyonda yukarı yönlü bir atak oluşmadığı sürece Haziran toplantısı ihtimalinde artış görülebilir. Yıl sonu için neredeyse 0 faiz fiyatlaması var.

Asya – Pasifik

Japonya Merkez Bankası (BoJ)

BoJ 2026’dan bu yana müdahale etmediği faizleri geride bıraktığımız yıl iki kez yükseltti ve negatif faiz politikasını terk etti. Enflasyonun geçtiğimiz yıl 3%’e kadar çıkması ardından Kasım’da tekrar aynı seviyelere yaklaşılması faiz artırım beklentilerini destekledi. Çekirdek enflasyon ise Kasım’da 2,3%’ten 2,7%’ye yükseldi.

BoJ yetkililerinin son dönemde yaptığı açıklamalar, Yen’deki görünüm ve enflasyon gelişmelerine bağlı olarak Banka’nın 24 Ocak toplantısında faiz artırma ihtimali swap piyasalarında 80,8% olarak fiyatlanıyor. Ancak faiz artırımlarının devamlılığına ilişkin şüpheci bir yaklaşım var. Fakat zayıf Yen bunda etkinse, bundan sonraki süreçte, faiz indirimlerinde zorlanan Fed’in BoJ tarafında faiz artırım baskısı oluşturması sürpriz olmayacaktır. Yıl sonu için 0,764 faiz düzeyin fiyatlanıyor.

Avustralya Merkez Bankası (RBA)

RBA politika faizi 2022 Mayıs’ına kadar uzun süre 0,1’de kaldı. Ancak sonrasındaki neredeyse aralıksız faiz artırımlarıyla politika faizi 2024’e girmeden 4,35’e kadar çıkarıldı. 2024 yılında değişiklik görmedik. 2024’te enflasyon da büyüme de özellikle yılın ikinci yarısında yavaşlama eğilimi gösterdi.

RBA’nın 18 Şubat’taki beyanatında faiz indirimine 64% civarında ihtimal veriliyor. Ayrıca Nisan ve Mayıs toplantıları için de beklentilerin bir miktar yığıldığı görülüyor. Bunda Banka’nın açıklamaları ve enflasyonun seyri belirleyici olacak. Yıl sonu için 3,653 faiz seviyesi fiyatlanıyor.

Yeni Zelanda Merkez Bankası (RBNZ)

RBNZ geçtiğimiz yıl üç toplantıda toplam 125 baz puan faiz indirdi. Enflasyondaki yavaşlama ve ekonomik aktivitenin beklentinin altında kalması bu indirimleri desteklemişti. Enflasyon 3. Çeyrekte 2,2%’ye kadar yavaşladı.

Banka’nın politika faizi 4,25 bölgesinde bulunuyor. 19 Şubat’taki faiz açıklamasında 50 baz puan indirim ihtimali 95% civarında. Buna Nisan ve Mayıs aylarındaki indirim ihtimalleri eşlik ediyor. Dolayısıyla göstergelerdeki mevcut eğilimlerin korunması halinde yine yüksek faiz indirim adımları görülebilir. Yıl sonu için 3,187 faiz düzeyi fiyatlanıyor.