Fed Yol Haritasında Gözler ABD İstihdam Verilerinde

Donald Trump’ın ABD başkanlık koltuğuna oturduktan sonra izlediği politika ve küresel piyasaların bu duruma verdiği reaksiyon dikkat çekmektedir. Özellikle Trump’ın uyguladığı tarifelerle birlikte ekonomik aktivitedeki bozulmaya ilişkin endişeler, traderların ABD Merkez Bankası Fed’e kurtarıcı gözüyle bakmasını sağlamaktadır.

19 Mart tarihinde FOMC Ekonomik Projeksiyonlarda 2025 yılına yönelik 2 adet faiz indirimini tahminine ekleyen bankaya karşın piyasa oyuncuları kurtarıcı gözüyle baktığından 4 adet indirim gerçekleşmeli düşüncesini gündeminde inatçı bir şekilde tutmaktadır. Bir yandan piyasa baskısı diğer yandan da Trump’ın Fed faiz indirmeli eleştirileri karşısında banka ekonomik göstergeleri referans almakla birlikte gelecek veri setlerinin sonuçlarına göre politikasını şekillendireceğini izah etmiştir. Bu sebeple de küresel piyasaların gündeminde ABD büyüme, enflasyon ve istihdam piyasasına ilişkin sonuçlar yer almaktadır. Özellikle de 7 Mayıs tarihindeki Fed toplantısı öncesinde istihdam piyasasına yönelik sonuçlar bankanın yol haritası açısından önem arz edebilir.

Hatırlanırsa 2024 Ağustos döneminde İşsizlik verisinin %4,3 gelmesi ile birlikte piyasalarda oluşan panik ve sonrasında da Fed cephesinde görülen Jumbo faiz indirimi ön plana çıkmıştı. Şu an da tarife kaynaklı ekonomik görünümde izlenmesi beklenen bozulmanın etkisi ne olacak hususu için ayrı ayrı göstergeleri takip etmekle birlikte istihdam piyasası denkleminde bir yandan Tarım Dışı İstihdam diğer yandan da İşsizlik Oranı radarımızda olacaktır.

2 Mayıs Cuma günü Türkiye saatiyle 15.30’da açıklanacak istihdam verilerini bu çerçevede değerlendirecek olup anlık fiyatlama davranışında hareketli bir süreç izlenme ihtimali sebebiyle risk yönetiminin daha profesyonel çerçevede teknik ve temek gelişmelerin bir arada ele alınarak gerçekleşmesi gerektiği unutulmamalıdır.

ABD’den gelecek kritik verilere ilişkin piyasa tahminlerine Bloomberg vasıtasıyla ulaştık. Bu rakamların veri sonuçlanana kadarki süreç içerisinde revize edilebileceği hususu göz ardı edilmemelidir. Bu sebeple de en güncel rakamlara veri açıklanmadan önceki Yurt Dışı Piyasalara yönelik hazırladığımız 3 ayrı bülten (Forex, Emtia ve ABD) vasıtasıyla ulaşabilirsiniz.

ABD İstihdam Verileri için Piyasa Tahminleri Nasıl Şekillenmektedir?

Tarım Dışı İstihdam verisine yönelik 68 ekonomist / analist tahminde bulundu. Burada en yüksek tahmin 171 bin, en düşük tahmin 50 bin, piyasa beklentisi ise medyan 135 bin olarak kaydedilmiştir. Tahminlerde aralık oldukça fazla bu da kafa karışıklığı olduğu anlamına gelmektedir. Tarım Dışı İstihdam verisinde 50 bin altında ya da 171 bin üzerinde gelebilecek herhangi bir sonuç ise piyasalar için sürpriz olacağından fiyat etkisi de buna bağlı daha sert olması beklenir.

Tarım Dışı İstihdam için ayrı bir parantez açacak olursak; her ne kadar tahminlerde ayrışma sebebiyle kafa karışıklığı olduğunu belirtsek de son 10 yılın Mayıs ayı sonuçlarının iyimser bir sonuç ile karşı karşıya kaldığı göz ardı edilmemelidir. Her yıl kendi iç dinamiklerinde farklı temel gelişmelere sahip olsa da pandemi sebebiyle 2020 yılını istisna olarak kabul ettiğimizde son 10 yılın ortalaması 243K, son 5 yılın ortalaması 277K, son 3 yılın ortalaması ise 285K olarak sonuçlanmıştır. Bu süreçte en düşük Mayıs TDİ rakamı 2016 yılındaki 160K olmakla birlikte en yüksek rakam ise 2022 yılındaki 428K olarak kaydedilmiştir.

Teorik olarak iyimser bir veri sonuçlanabilme ihtimali ön planda yer almakla birlikte tarife endişesinin bu sürece ne kadar etki ettiğini de veri bazlı öğrenmiş olacağız.

İşsizlik Oranı verisine yönelik 65 ekonomist / analist tahminde bulundu. Burada en yüksek tahmin 4,30%, en düşük tahmin 4,10%, piyasa beklentisi ise medyan 4,20% olarak kaydedilmiştir. İşsizlik Oranı verisinde 4,10% altında ya da 4,20%, üzerinde gelebilecek herhangi bir sonuç piyasalar için sürpriz olacağından fiyat etkisi de buna bağlı daha sert olması beklenir.

İşsizlik Oranı için ayrı bir parantez açacak olursak; hatırlandığı üzere Ağustos döneminde %4,3 oranına yükseldikten sonra istihdam kaygısı ile Fed Eylül toplantısında Jumbo faiz indirimi ile gündemi meşgul etmiş, işsizlik oranı da Ağustos sonrasında kademeli bir şekilde %4,00 oranına kadar gerilemişti. Yıl başından bu yana ABD'deki açık iş pozisyonlarını (JOLTS) incelediğimizde düşüş eğilimini sürdürmesi ile birlikte işgücü piyasasındaki teorik yavaşlama düşüncesinin İşsizlik tarafında yükseliş oluşturabilme beklentisi psikolojik açıdan mümkün ve yıl başından bu yana da kademeli bir şekilde devam etmesine karşın piyasa beklentisi %4,20 paralelinde sonuçlanması yönünde.

Fed’in hamlesi sebebiyle İşsizlik verisi ne kadar sakin ya da bozucu bir eylem içerisindedir hususunda açıklanacak sonuç dikkatle takip edilmelidir. %4,30 ve üzerinde izlenecek bir sonuç piyasalarda endişe oluşmasını sağlayabilecekken %4,10 ve altındaki sonuçlarsa daha rahat bir sürecin izlenmesini sağlayabilir. Özellikle Fed beklentileri de bu minvalde şekillenebilir.

ABD Merkez Bankası Fed, Veri Sonuçlarına Göre Kararını Değiştirir Mi?

ABD Merkez Bankası Fed, sadece 1 veriye bakarak para politikası kararlarında aksiyona geçmeyecektir. Tüm veri setini bir arada değerlendirerek para politikasında bir revizyon görecek mi konusunu tartışacaktır. Ancak Trader aynı durumu sürdürmek istemez. Kendisi her veriyi finansal çıkarı doğrultusunda olumlu ya da olumsuz okur ve anlık dinamiklerdeki volatiliteden yararlanmak ister.

Bu açıdan bu tür veriler açıklandığında Fed kaynaklı karar mekanizması ile Fed’e ilişkin spekülatif fiyatlama davranışı arasındaki farkı iyice ayırt etmemiz gerekmektedir. 

Piyasa dinamiklerine dönecek olursak, Fed’in ilk faiz toplantısı 7 Mayıs tarihindedir. Bu toplantıda bankanın faiz indirimi yapma ihtimali %10 ile oldukça düşük bir orandır. Fed için ilk faiz indirimi beklentisi ise 18 Haziran tarihinde %61 ile eşik bölge üzerindedir.

Bu açıdan gelecek olan sonuçların Haziran dönemindeki isteği güçlendirip güçlendirmeyeceği hususuna göre anlık fiyatlama reaksiyonu için önemlidir. Mayıs ayına yönelik keskin bir değişim ihtimali teorik açıdan zayıf olacağından Haziran dönemine yönelik spekülasyonlar varlık fiyatlarında dalgalanmalara yol açabilir.

Ayrıca istihdam ve enflasyon verilerini bir bütün alarak Trump tarifeleri sebebiyle piyasaların yıl genelinde 4 adet faiz indirimi beklentisine karşın Fed Mart toplantısındaki 2 adet indirim tahmininde kalmaya devam edecek mi hususu da projeksiyonların açıklanacağı aylardaki (bir sonraki tarih Haziran) mevcut verilerin sonuçlarının önemini artırmaktadır.

Veri Sonuçlarına Yönelik Başarılı Yorumlar Yapabilmek İçin, Geçmiş Dönemdeki Etkilerin Bilinmesi Önemlidir!

Kritik ABD verilerinin varlık fiyatları üzerindeki olası etkilerini doğru yorumlayabilmek, stratejilerin başarıya dönüşebilmesi adına önemlidir. Bu sebeple de yorumlama yeteneğinizi geliştirebilmek için geçmiş dönemlerde nasıl reaksiyon verdiğinin bilinmesi önemlidir. Ancak bu bilgi, yeni dönemdeki beklentilerde kesin başarıya ulaştırır psikolojisini oluşturmamalıdır. Çünkü günler / haftalar / aylar hatta yıllar içerisinde ülkelerin makro – ekonomik dinamikleri ve piyasa beklentileri farklılaşabiliyor. Bu sebeple de her ay aynı etkiyi beklemek doğru olmayacaktır. Geçmiş dönem çalışmaları, yatırımcıların bu veri ile birlikte olası hareket akışını daha başarılı bir şekilde yorumlayabilmek adına pratik bilgiler olarak düşünülmelidir.

4 Nisan 2025 tarihinde yani bir önceki ay açıklanan ABD verileri ile birlikte EURUSD ilk dakika fiyatlama davranışında düşüş, Ons Altın tarafında ise yükseliş izlemekteyiz. Ancak bu reaksiyon ikinci dakikadan itibaren hacimsel anlamda sınırlanmakta ve diğer dakikalarda da davranışı biçimini değiştirmektedir.

Özellikle burada izlenen ayrışma, her ne kadar iyimser tarım dışı istihdam verisi gelse de işsizlik oranında izlenen moral bozukluğunun piyasa üzerinde iyi tdi / kötü işsizlik arasında kararsız bir trade aşamasının oluşmasını sağlamıştır. Ancak anlık etki ardından iki finansal varlıkta izlediğimiz düşüşler, işsizlik verisinin o kadar kötü olmadığı, Fed dinamikleri üzerinde değişkenlik yaratmayacağı ve iyimser tarım dışı istihdam fiyatlama reaksiyonun ön planda yer almaya devam etmesi olarak yorumlanabilir.

Bu süreç, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar önemli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında zamana endeksli değişimlerin önemini artırmaktadır. Bu nedenle veriye hızlı bir şekilde ulaşmak ve ilgili veriyi doğru bir şekilde yorumlamak kritik bir önem taşımaktadır. “GCM Forex / Viop / Borsa Yatırımcıları”, verilerin sonucuna ilişkin GCM MT4 / GCM MT5 platformları içerisinde yer alan ve anlık olarak veri akışının geçtiği “Haberler” bölümünden yararlanabilir.

3 Mayıs 2024 tarihinde yani bir önceki yılın aynı ayında açıklanan ABD verileri ile birlikte EURUSD ve Ons Altın ilk dakika fiyatlama davranışında önemli bir yükseliş izlemekteyiz. Ancak bu yükseliş ikinci dakikadan itibaren hacimsel anlamda sınırlanmakta ve diğer dakikalarda da davranışı biçimini değiştirmektedir. Burada çok iyi bir tarım dışı istihdam verisi gelmesine karşın piyasalar özellikle işsizlik oranı ve ortalama saatlik kazançlar verisindeki olumsuz görünümü fiyatlama davranışına daha fazla yansıtmak istedi. Bu da piyasanın o anki dinamiğinde hangi göstergenin daha önemli olduğuna göre reaksiyonunu şekillendirdiğini görmemize olanak tanımaktadır.

Önemli Finansal Varlıklar Bu Verilerden Nasıl Etkilenir!

Yukarıda gerek 1 ay gerekse 1 yıl öncesine ilişkin verilerin EURUSD ve ONS ALTIN 1 dakikalık grafik üzerindeki etkisine değindik. Peki, dünyanın en fazla işlem gören EURUSD paritesi, kritik ABD verilerine göre nasıl bir performans oluşturabilir. Bu sorunun cevabı için 2013 Ocak'tan itibaren ilgili haberlerin sonuçlarının parite üzerindeki 5, 15 ve 30 dakikalık zaman dilimlerinde kaç pip hareket ettiğini aşağıdaki tablolardan görebilirsiniz.

148 tane veri (12 yıl + 4 ay) sonucunun EURUSD paritesi üzerindeki etkisini incelediğimizde 5 dakika içerisinde ortalama 46 pip, 15 dakika içerisinde ortalama 51 pip ve 30 dakika içerisinde ortalama 56 pip hareket ettiğini görmekteyiz. Bu sonuç 2023 ve 2024 yılı ortalamalarına yakınlığı ile dikkat çekmektedir.  Ayrıca ortalamaların tümünde bir kıyaslama yaptığımızda 5 ile 30 dakika arasındaki ortalama değerler arasında önemli bir pip farkının olmadığını ve bu nedenle de özellikle istihdam verilerinin ilk 5 dakika üzerindeki olası etkisinin çok daha önemli olduğunu söyleyebiliriz.

Tablo içerisinde yeşil renkli olanlar ortalamanın üzerindeki performans, kırmızı renkli olanlar ise genel ortalamanın altındaki performans olarak dikkate alınabilir. 2024 yılının geneline baktığımızda yılın başı ve son bölümü dışında genel anlamda ortalamaya yakın ve altında performanslar izlemekteyiz. 2025 yılı ilk 4 aylık performansa baktığımızda ise ilk 2 ay ortalama üzerinde, kalan 2 ay ise altında reaksiyon vermiştir. Bu da ABD Merkez Bankası Fed politikasının makro gelişmelerdeki değişimlere yüklenen anlam ve verilerin beklentilerinden çok fazla sapması ile anlamlandırılmaktadır. Bu açıdan da bundan sonraki süreçte de Fed’in faiz indirimi senaryosundaki değişimler volatilitenin artmasını destekleyebilir ve ortalamadan sapmalar daha fazla görülebilir.

İlk 5 dakikanın öneminden bahsediyoruz ancak bu düşünce 5 dakikanın sonuna kadar ilgili etkinin devam ettiği anlamına gelmemelidir. Bu konu ile alakalı en net bilgi hiç şüphesiz ki bir ay ve bir yıl önce vurgusu ile paylaştığımızı EURUSD ve ONS ALTIN 1 dakikalık grafiktir. Burada ilk iki dakikada hareket alanının genel itibariyle yoğunlukta olduğu zaman dilimi olarak söyleyebiliriz.

Bu istatistik DOLAR ENDEKSİ (#DOLLAR_IND), GBPUSD, USDJPY, DAX40, USDTRY, EURTRY, HAM PETROL (CRUDE OIL) ve BRENT PETROL (BRENT OIL) gibi diğer finansal varlıklarda da benzer özellikler taşımakla birlikte biraz daha farklı bir istatistik oluşturabilmek adına süreyi daha da uzatarak Benchmark gösterge SP500 endeksi ile çalışmamızı devam ettirelim. 

ABD Borsa Endeksleri ve Şirketleri İstihdam Verilerinden Nasıl Etkilenir

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından SP500 fiyatının 6 saatlik performansının son 1 yıllık görüntüsü yukarıdaki resimde yer almaktadır. Veri açıklandığı andan itibaren hareket alanı oluşmaya başlarken bu hareketin ilk 2 saate kadar devam ettiğini ve ondan sonra sürecin yataya bağladığına şahidiz. Burada hem verinin anlık etkisi hem de veri açıklandıktan 1 saat sonra hisse senedi piyasası açılışı sonrasında da reaksiyonların kademeli bir şekilde devam ettiği göz ardı edilmemelidir.

SP500 incelemeye devam ederken bu sefer de 6 saatlik performansı 1 saatlik performans olarak aşağıdaki grafik gibi değiştirdiğimizde hareket akışının ilk önce 10 dakikaya sıkıştığını daha sonra da etkinin 20 ile 40 dakika arasında devam ettiğini görebilmekteyiz. O halde veri açıklandığı an, hisse senedi piyasası açılmadan önce ve sonra ayrı ayrı endeks özelinde tepkilerin değerlendirilmesi gerektiğini söyleyebiliriz.

O halde ABD borsa endekslerinin veri açıklandığı an ve hisse piyasası açılış sonrasında da etki alanını uzatması sebebiyle iki aşamalı bir şekilde değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Hazır S&P500 incelemişken son yıllarda Çin ile olan rekabet, Trump’ın yanında siyasi arenada yer alarak özellikle ABD dışı ülkelerin politikalarına karışma dürtüsüyle dikkat çeken ve Avrupa’daki araç satışlarında keskin düşüşler izlediğimiz Elon Musk, dolayısıyla da TESLA şirketinin fiyatının 6 saatlik performansının son 1 yıllık görüntüsüne baktığımızda; veri açıklandığı andan itibaren hareket alanı oluştuğunu, bu etkinin 2 saate kadar devam ettiğini görebilmekteyiz.

O halde ABD borsa endekslerinin veri açıklandıktan sonra genel bir piyasa hareketliliğine bürünmesi, endeksi etkileyen önemli şirket performanslarında da benzer etkinin görülme ihtimalini de ön planda tutmaktadır. Tesla önderliğinde muhteşem 7’linin benzer performans sergilemesi de bu durumu daha belirgin yapmaktadır.

Raporumuzu İnceledikten Sonra Canlı Yayınımızı Kaçırmayınız!

Kritik ABD verilerine yönelik hazırlanan raporumuza ek olarak veri açıklanmadan 15 dakika önce sizlerle buluşarak hem mevcut süreci güncel bir şekilde yorumluyor hem de Dolar Endeksi, ABD 10 Yıllık Tahvil Faiz Oranı, EURUSD, SP500 ve ALTIN gibi önemli referans varlıklar üzerindeki olası etkilerle birlikte kısa vadeli teknik görünümü değerlendiriyoruz. Böylelikle kritik bir makro gündemi daha hem medya hem de yazılı formattaki çalışmalarımız ile yoğun bir tempoda ve eğitici şekilde tamamlamış oluyoruz. YouTube canlı yayın programına yönelik kayıt ve katılım bilgisi içinse GCM YATIRIM EĞİTİM sayfasını (https://www.gcmyatirim.com.tr/egitim/canli-yayinlar) ziyaret edebilirsiniz.