Tarım Dışı İstihdam Nasıl Yorumlanabilir?
Her ayın ilk haftası piyasa katılımcılarının radarında ABD istihdam piyasasına yönelik kritik makro-ekonomik gelişmeler yer almaktadır. Dünyanın en önemli ekonomisinin istihdamında ve çalışanların ücretlerinde bir artış izleniyor mu sorularının cevapları, ülkenin ekonomik aktivitesini yorumlayabilmek ve Merkez Bankası para politikasına yönelik olası aksiyonları tahmin edebilmek adına önemlidir. Ayrıca bu haber akışının varlık fiyatı üzerindeki etkileri de finansal piyasalarda işlem gerçekleştirenlerin gündeminde yer almaktadır. Bu sebeple de Tarım Dışı İstihdam, İşsizlik Oranı ve Ortalama Saatlik Kazançlar verilerinin sonuçlarını yakinen takip etmekteyiz.
Piyasa katılımcıları, haberlerin sonuçlarının olası etkilerini bilmek ve buna uygun stratejiler belirlemek ister. Ancak söz konusu olası fiyatlama davranışı öncesinde ilgili verilere yönelik tüm detayların (teorik + uygulama) bilinmesi trade performansı için hayati bir öneme sahiptir. Bu sebeple de “Tarım Dışı İstihdam” temalı raporumuzda, ilgili verilerin ne olduğunu ve olası etkilerini aktaracağız.
Tarım sektörü haricinde (Sanayi, Kamu, Hizmet, vb) son ay içerisinde çalışan insanların sayısındaki değişikliklere Tarım Dışı İstihdam, ABD ekonomisinde geride kalan ay içerisinde, iş aradığı halde iş bulamayan kişilerin, toplam iş gücü içerisindeki oranına İşsizlik Oranı, Tarım sektörü dışında çalışan işçilere ödenen saatlik ücretteki değişimlere ise Ortalama Saatlik Kazançlar adı verilir.
15.30’da açıklanan bu 3 veri içerisinde Tarım Dışı İstihdam verisinin anlık fiyatlama davranışı için ilk etapta bakılan bir haber olduğunu, istihdam piyasasındaki iyileşme ve faiz konusundaki beklentilerin enflasyon temasına kayması sebebiyle 2017 yılının ikinci yarısından itibaren Ortalama Saatlik Kazançlar verisinin de bu veri seti içerisinde dikkate alındığını söyleyebiliriz. 3 verinin aynı anda açıklanmasında 27 tane olasılık olmasına karşın fiyatlama davranışında Tarım Dışı İstihdam ve Ortalama Saatlik Kazançlar verisi sonuçlarının beklenti ile arasındaki farka göre hassasiyet kazandığını geçmiş fiyatlama davranışlarından yola çıkarak izah edebiliriz. Özellikle de bu süreçte ilk aşamada TDİ verisinin öncelikte olduğu, ancak TDİ beklenti ile açıklanan rakam arasındaki fark ne kadar birbirine yakın olması durumunda Ortalama Saatlik Kazançlar verisinin fiyatlama alanına girebileceği göz ardı edilmemelidir. Bu da saniyeler içerisinde değişim gösteren fiyatlama davranışlarında dalgalı bir seyrin oluşmasını sağlayabilir.
Cuma günü ABD’den gelecek kritik verilere ilişkin piyasa beklentilerine aşağıdaki tablodan ulaşabilirsiniz. Bu veri setine ilişkin rakamlar ve tahmini aralık bölümleri 06 Ağustos 2020 tarihinde Bloomberg terminalinden alınmıştır. Bu rakamların veri sonuçlanana kadarki süreç içerisinde revize edilebileceği hususu göz ardı edilmemelidir.
ABD Merkez Bankası Fed, Veri Sonuçlarına Göre Kararını Değiştirir Mi?
ABD Merkez Bankası Fed, herhangi bir ayda açıklanan verilerin sonuçlarına göre karar mekanizmasını değiştirmez. Fed, makro-ekonomik gelişmeleri bir bütün olarak ele alır ve buna göre para politikasını şekillendirebilir. Ayrıca Fed kaynaklı karar mekanizması ile Fed’e ilişkin spekülatif fiyatlama davranışı arasındaki farka da dikkat edilmelidir. Fed tarafında şuan ki piyasa beklentisi %0,00 - %0,25 aralığında olan federal fonlama faiz oranında herhangi bir değişimin olması beklenmemektedir. Bu sebeple de veriler ne gelirse gelsin Fed kararını değiştirmeyecektir. Fed spekülasyonu ise piyasa katılımcıların veri sonuçlandığı anki verdiği reaksiyondur. Yani veri çok iyi yâda çok kötü geldi acaba Fed politikasında bir değişime gidebilir mi, anlık olarak fiyat içerisinde dikkat çekebilir. Ancak şuan Koronavirüs sebebiyle bu tür bir reaksiyonun da olmayacağı unutulmamalıdır.
GCM Yatırım Bu Veri Setine İlişkin Değerlendirmelerine Devam Edecek Mi?
Kritik ABD verilerinin nasıl yorumlanması ve olası etkilerine yönelik hazırlanan raporumuza ek olarak veri açıklanmadan 15 dakika önce piyasa katılımcıları ile buluşarak hem mevcut süreci yorumlayacak hem de EURUSD, USDTRY ve Ons Altın gibi önemli varlıklar üzerindeki olası etkilerle birlikte teknik görünümü değerlendireceğiz.
GCM Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı Kudret AYYILDIR, Youtube Canlı Yayın Programı ile kritik verilere yönelik çalışmalarımızı tamamlayacaktır. YouTube canlı yayın programına yönelik kayıt ve katılım bilgisi için https://www.gcmyatirim.com.tr/egitim/ adresini ziyaret edebilirsiniz
Veri Sonuçlarına Yönelik Başarılı Yorumlar Yapabilmek İçin, Geçmiş Dönemdeki Etkilerin Bilinmesi Önemlidir!
Kritik ABD verilerinin varlık fiyatları üzerindeki olası etkilerini doğru yorumlayabilmek, stratejilerin başarıya dönüşebilmesi adına önemlidir. Bu sebeple de yorumlama yeteneğinizi geliştirebilmek için geçmiş dönemlerde nasıl reaksiyon verdiğinin bilinmesi önemlidir. Ancak bu bilgi, yeni dönemdeki beklentilerde kesin başarıya ulaştırır psikolojisini oluşturmamalıdır. Çünkü günler / haftalar / aylar hatta yıllar içerisinde ülkelerin makro – ekonomik dinamikleri ve piyasa beklentileri farklılaşabiliyor. Bu sebeple de her ay aynı etkiyi beklemek doğru olmayacaktır. Geçmiş dönem çalışmaları, yatırımcıların bu veri ile birlikte olası hareket akışını daha başarılı bir şekilde yorumlayabilmek adına pratik bilgiler olarak düşünülmelidir.
02 Temmuz 2020 tarihinde yani bir önceki ay açıklanan ABD verileri ile birlikte EURUSD paritesinde ilk fiyatlama davranışında önemli ve hacimli bir yükseliş hareketi izlemekteyiz. Ancak ikinci dakikadan itibaren fiyatlama davranışlarını incelemeye devam ettiğimizde, mum boylarının etkinin azaldığını hatta davranış biçiminin değiştiğini görmekteyiz. Bu tutum, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar önemli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında zamana endeksli değişimlerin önemini artırmaktadır. Bu nedenle veriye hızlı bir şekilde ulaşmak ve ilgili veriyi doğru bir şekilde yorumlamak kritik bir önem taşımaktadır. “GCM Forex / Viop Yatırımcıları”, verilerin sonucuna ilişkin GCM MT4 / GCM MT5 platformları içerisinde yer alan ve anlık olarak veri akışının geçtiği “Haberler” bölümünden ayrıca yararlanabilir.
02 Ağustos 2019 tarihinde yani bir önceki yılın aynı ayında açıklanan ABD verileri ile birlikte EURUSD paritesinde ilk fiyatlama davranışında önemli ve hacimli bir düşüş hareketi izlemekteyiz. Ancak ikinci dakikadan itibaren fiyatlama davranışlarını incelemeye devam ettiğimizde, mum boylarının etkinin azaldığını hatta davranış biçiminin değiştiğini görmekteyiz. Bu tutum, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar önemli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında zamana endeksli değişimlerin önemini artırmaktadır. Bu nedenle veriye hızlı bir şekilde ulaşmak ve ilgili veriyi doğru bir şekilde yorumlamak kritik bir önem taşımaktadır.
Önemli Finansal Varlıklar Bu Verilerden Nasıl Etkilenir!
Yukarıda gerek 1 ay gerekse 1 yıl öncesine ilişkin verilerin EURUSD paritesi 1 dakikalık grafik üzerindeki etkisine değindik. Peki, dünyanın en fazla işlem gören EURUSD paritesi, kritik ABD verilerine göre nasıl bir performans oluşturabilir. Bu sorunun cevabı için 2013 Ocak'tan itibaren ilgili haberlerin sonuçlarının parite üzerindeki 5, 15 ve 30 dakikalık zaman dilimlerinde kaç pip hareket ettiğini aşağıdaki tablodan görebilirsiniz.
91 tane veri (7 yıl + 7 ay) sonucunun EURUSD paritesi üzerindeki etkisini incelediğimizde 5 dakikalık zaman diliminde ortalama 47 pip, 15 dakika içerisinde ortalama 52 pip ve 30 dakika içerisinde ortalama 56 pip hareket ettiğini, 5 ile 30 dakika arasındaki ortalama değerler incelendiğinde önemli bir pip farkının olmadığını ve bu nedenle de özellikle istihdam verilerinin ilk 5 dakika üzerindeki olası etkinin çok daha önemli olduğunu söyleyebiliriz.
Ayrıca her ne kadar ortalama değere göre fiyatlama davranışları tespit edilmeye çalışılsa da genel ortalamadan uzaklaşan yıllık performans göz ardı edilmemelidir. Şuana kadarki süreçte oluşan fiyatlama değişimlerinde 2019 yılı ortalamanın 5 dakika içerisinde 28 olduğu, buna karşın 2018 ve 2017 yıllarında da ortalamalardan uzaklaşıldığı izlenmektedir. Bu tutum, fiyatlama performansının popülaritesinde değişim arz etmesine imkan tanımaktadır. Genel ortalama rakamına en son 2019 yılı Haziran ayında yaklaşıldığı dikkate alındığında, Fed’in son dönemdeki faiz popülaritesinin etkisi olduğunu ancak şuan ki Koronavirüs sebebiyle faiz spekülasyonunun ekstrem bir durum olmadığı müddetçe popüleritesini kaybedebileceğini söyleyebiliriz. (Tablo içerisinde yeşil renkli olanlar genel ortalamanın üzerindeki performans, kırmızı renkli olanlar ise genel ortalamanın altındaki performans olarak dikkate alınabilir)
İlk 5 dakikanın öneminden bahsediyoruz ancak bu düşünce 5 dakikanın sonuna kadar ilgili etkinin devam ettiği anlamına gelmemelidir. Bu konu ile alakalı yapmış olduğumuz araştırmalar neticesinde ilk 1 ve 1,5 dakikanın fiyatlama reaksiyonu için hayati bir önem arz ettiğini söyleyebiliriz. Zaten 1 dakikalık EURUSD grafiğinde de bu etkiye net bir şekilde ulaşmaktayız. Bu istatistiğimizi Bloomberg terminalini kullanarak diğer varlıklara yönelik hassas fiyatlamayı da göstermek istiyoruz.
İlk 1 dakika içerisinde fiyatlama davranışında etkin olan varlıklar;
İlk 1,5 dakika içerisinde fiyatlama davranışında etkin olan varlıklar;
Söz konusu araştırmalarımızda aşağıda yer verdiğimiz tablo, son 1 yıl içerisinde gelen ABD verilerinin 5 dakika (300 saniye) içerisindeki etkisini görmemize katkı sağlayan bir çalışmadır.
Tabloyu incelediğimizde, EURUSD paritesine yönelik ilk 1 dakika içerisinde önemli fiyat değişimi izlenirken 1 - 5 dakika arasındaki yatay görünüm dikkat çekmektedir. Bu tutum ilk 1 dakikanın hatta resim içindeki kesikli çizgilere daha yakından baktığımızda ilk 30 saniyenin ne kadar önemli olduğunu anlamına gelmektedir. Ortalama değerleri incelediğimizde ise özellikle negatif tarafın bir adım daha önde olduğunu görmekteyiz.
Piyasa katılımcıları, haberlerin sonuçlarının olası etkilerini bilmek ve buna uygun stratejiler belirlemek ister. Ancak söz konusu olası fiyatlama davranışı öncesinde ilgili verilere yönelik tüm detayların (teorik + uygulama) bilinmesi trade performansı için hayati bir öneme sahiptir. Bu sebeple de “Tarım Dışı İstihdam” temalı raporumuzda, ilgili verilerin ne olduğunu ve olası etkilerini aktaracağız.
Tarım sektörü haricinde (Sanayi, Kamu, Hizmet, vb) son ay içerisinde çalışan insanların sayısındaki değişikliklere Tarım Dışı İstihdam, ABD ekonomisinde geride kalan ay içerisinde, iş aradığı halde iş bulamayan kişilerin, toplam iş gücü içerisindeki oranına İşsizlik Oranı, Tarım sektörü dışında çalışan işçilere ödenen saatlik ücretteki değişimlere ise Ortalama Saatlik Kazançlar adı verilir.
15.30’da açıklanan bu 3 veri içerisinde Tarım Dışı İstihdam verisinin anlık fiyatlama davranışı için ilk etapta bakılan bir haber olduğunu, istihdam piyasasındaki iyileşme ve faiz konusundaki beklentilerin enflasyon temasına kayması sebebiyle 2017 yılının ikinci yarısından itibaren Ortalama Saatlik Kazançlar verisinin de bu veri seti içerisinde dikkate alındığını söyleyebiliriz. 3 verinin aynı anda açıklanmasında 27 tane olasılık olmasına karşın fiyatlama davranışında Tarım Dışı İstihdam ve Ortalama Saatlik Kazançlar verisi sonuçlarının beklenti ile arasındaki farka göre hassasiyet kazandığını geçmiş fiyatlama davranışlarından yola çıkarak izah edebiliriz. Özellikle de bu süreçte ilk aşamada TDİ verisinin öncelikte olduğu, ancak TDİ beklenti ile açıklanan rakam arasındaki fark ne kadar birbirine yakın olması durumunda Ortalama Saatlik Kazançlar verisinin fiyatlama alanına girebileceği göz ardı edilmemelidir. Bu da saniyeler içerisinde değişim gösteren fiyatlama davranışlarında dalgalı bir seyrin oluşmasını sağlayabilir.
Cuma günü ABD’den gelecek kritik verilere ilişkin piyasa beklentilerine aşağıdaki tablodan ulaşabilirsiniz. Bu veri setine ilişkin rakamlar ve tahmini aralık bölümleri 06 Ağustos 2020 tarihinde Bloomberg terminalinden alınmıştır. Bu rakamların veri sonuçlanana kadarki süreç içerisinde revize edilebileceği hususu göz ardı edilmemelidir.
ABD Merkez Bankası Fed, Veri Sonuçlarına Göre Kararını Değiştirir Mi?
ABD Merkez Bankası Fed, herhangi bir ayda açıklanan verilerin sonuçlarına göre karar mekanizmasını değiştirmez. Fed, makro-ekonomik gelişmeleri bir bütün olarak ele alır ve buna göre para politikasını şekillendirebilir. Ayrıca Fed kaynaklı karar mekanizması ile Fed’e ilişkin spekülatif fiyatlama davranışı arasındaki farka da dikkat edilmelidir. Fed tarafında şuan ki piyasa beklentisi %0,00 - %0,25 aralığında olan federal fonlama faiz oranında herhangi bir değişimin olması beklenmemektedir. Bu sebeple de veriler ne gelirse gelsin Fed kararını değiştirmeyecektir. Fed spekülasyonu ise piyasa katılımcıların veri sonuçlandığı anki verdiği reaksiyondur. Yani veri çok iyi yâda çok kötü geldi acaba Fed politikasında bir değişime gidebilir mi, anlık olarak fiyat içerisinde dikkat çekebilir. Ancak şuan Koronavirüs sebebiyle bu tür bir reaksiyonun da olmayacağı unutulmamalıdır.
GCM Yatırım Bu Veri Setine İlişkin Değerlendirmelerine Devam Edecek Mi?
Kritik ABD verilerinin nasıl yorumlanması ve olası etkilerine yönelik hazırlanan raporumuza ek olarak veri açıklanmadan 15 dakika önce piyasa katılımcıları ile buluşarak hem mevcut süreci yorumlayacak hem de EURUSD, USDTRY ve Ons Altın gibi önemli varlıklar üzerindeki olası etkilerle birlikte teknik görünümü değerlendireceğiz.
GCM Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı Kudret AYYILDIR, Youtube Canlı Yayın Programı ile kritik verilere yönelik çalışmalarımızı tamamlayacaktır. YouTube canlı yayın programına yönelik kayıt ve katılım bilgisi için https://www.gcmyatirim.com.tr/egitim/ adresini ziyaret edebilirsiniz
Veri Sonuçlarına Yönelik Başarılı Yorumlar Yapabilmek İçin, Geçmiş Dönemdeki Etkilerin Bilinmesi Önemlidir!
Kritik ABD verilerinin varlık fiyatları üzerindeki olası etkilerini doğru yorumlayabilmek, stratejilerin başarıya dönüşebilmesi adına önemlidir. Bu sebeple de yorumlama yeteneğinizi geliştirebilmek için geçmiş dönemlerde nasıl reaksiyon verdiğinin bilinmesi önemlidir. Ancak bu bilgi, yeni dönemdeki beklentilerde kesin başarıya ulaştırır psikolojisini oluşturmamalıdır. Çünkü günler / haftalar / aylar hatta yıllar içerisinde ülkelerin makro – ekonomik dinamikleri ve piyasa beklentileri farklılaşabiliyor. Bu sebeple de her ay aynı etkiyi beklemek doğru olmayacaktır. Geçmiş dönem çalışmaları, yatırımcıların bu veri ile birlikte olası hareket akışını daha başarılı bir şekilde yorumlayabilmek adına pratik bilgiler olarak düşünülmelidir.
02 Temmuz 2020 tarihinde yani bir önceki ay açıklanan ABD verileri ile birlikte EURUSD paritesinde ilk fiyatlama davranışında önemli ve hacimli bir yükseliş hareketi izlemekteyiz. Ancak ikinci dakikadan itibaren fiyatlama davranışlarını incelemeye devam ettiğimizde, mum boylarının etkinin azaldığını hatta davranış biçiminin değiştiğini görmekteyiz. Bu tutum, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar önemli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında zamana endeksli değişimlerin önemini artırmaktadır. Bu nedenle veriye hızlı bir şekilde ulaşmak ve ilgili veriyi doğru bir şekilde yorumlamak kritik bir önem taşımaktadır. “GCM Forex / Viop Yatırımcıları”, verilerin sonucuna ilişkin GCM MT4 / GCM MT5 platformları içerisinde yer alan ve anlık olarak veri akışının geçtiği “Haberler” bölümünden ayrıca yararlanabilir.
02 Ağustos 2019 tarihinde yani bir önceki yılın aynı ayında açıklanan ABD verileri ile birlikte EURUSD paritesinde ilk fiyatlama davranışında önemli ve hacimli bir düşüş hareketi izlemekteyiz. Ancak ikinci dakikadan itibaren fiyatlama davranışlarını incelemeye devam ettiğimizde, mum boylarının etkinin azaldığını hatta davranış biçiminin değiştiğini görmekteyiz. Bu tutum, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar önemli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında zamana endeksli değişimlerin önemini artırmaktadır. Bu nedenle veriye hızlı bir şekilde ulaşmak ve ilgili veriyi doğru bir şekilde yorumlamak kritik bir önem taşımaktadır.
Önemli Finansal Varlıklar Bu Verilerden Nasıl Etkilenir!
Yukarıda gerek 1 ay gerekse 1 yıl öncesine ilişkin verilerin EURUSD paritesi 1 dakikalık grafik üzerindeki etkisine değindik. Peki, dünyanın en fazla işlem gören EURUSD paritesi, kritik ABD verilerine göre nasıl bir performans oluşturabilir. Bu sorunun cevabı için 2013 Ocak'tan itibaren ilgili haberlerin sonuçlarının parite üzerindeki 5, 15 ve 30 dakikalık zaman dilimlerinde kaç pip hareket ettiğini aşağıdaki tablodan görebilirsiniz.
91 tane veri (7 yıl + 7 ay) sonucunun EURUSD paritesi üzerindeki etkisini incelediğimizde 5 dakikalık zaman diliminde ortalama 47 pip, 15 dakika içerisinde ortalama 52 pip ve 30 dakika içerisinde ortalama 56 pip hareket ettiğini, 5 ile 30 dakika arasındaki ortalama değerler incelendiğinde önemli bir pip farkının olmadığını ve bu nedenle de özellikle istihdam verilerinin ilk 5 dakika üzerindeki olası etkinin çok daha önemli olduğunu söyleyebiliriz.
Ayrıca her ne kadar ortalama değere göre fiyatlama davranışları tespit edilmeye çalışılsa da genel ortalamadan uzaklaşan yıllık performans göz ardı edilmemelidir. Şuana kadarki süreçte oluşan fiyatlama değişimlerinde 2019 yılı ortalamanın 5 dakika içerisinde 28 olduğu, buna karşın 2018 ve 2017 yıllarında da ortalamalardan uzaklaşıldığı izlenmektedir. Bu tutum, fiyatlama performansının popülaritesinde değişim arz etmesine imkan tanımaktadır. Genel ortalama rakamına en son 2019 yılı Haziran ayında yaklaşıldığı dikkate alındığında, Fed’in son dönemdeki faiz popülaritesinin etkisi olduğunu ancak şuan ki Koronavirüs sebebiyle faiz spekülasyonunun ekstrem bir durum olmadığı müddetçe popüleritesini kaybedebileceğini söyleyebiliriz. (Tablo içerisinde yeşil renkli olanlar genel ortalamanın üzerindeki performans, kırmızı renkli olanlar ise genel ortalamanın altındaki performans olarak dikkate alınabilir)
İlk 5 dakikanın öneminden bahsediyoruz ancak bu düşünce 5 dakikanın sonuna kadar ilgili etkinin devam ettiği anlamına gelmemelidir. Bu konu ile alakalı yapmış olduğumuz araştırmalar neticesinde ilk 1 ve 1,5 dakikanın fiyatlama reaksiyonu için hayati bir önem arz ettiğini söyleyebiliriz. Zaten 1 dakikalık EURUSD grafiğinde de bu etkiye net bir şekilde ulaşmaktayız. Bu istatistiğimizi Bloomberg terminalini kullanarak diğer varlıklara yönelik hassas fiyatlamayı da göstermek istiyoruz.
İlk 1 dakika içerisinde fiyatlama davranışında etkin olan varlıklar;
- DOLAR ENDEKSİ (#DOLLAR_IND), EURUSD, GBPUSD, USDJPY, ONS ALTIN (GOLD), S&P500, DAX30
İlk 1,5 dakika içerisinde fiyatlama davranışında etkin olan varlıklar;
- USDTRY, EURTRY, HAM PETROL (CRUDE OIL), BRENT PETROL (BRENT OIL),
Söz konusu araştırmalarımızda aşağıda yer verdiğimiz tablo, son 1 yıl içerisinde gelen ABD verilerinin 5 dakika (300 saniye) içerisindeki etkisini görmemize katkı sağlayan bir çalışmadır.
Tabloyu incelediğimizde, EURUSD paritesine yönelik ilk 1 dakika içerisinde önemli fiyat değişimi izlenirken 1 - 5 dakika arasındaki yatay görünüm dikkat çekmektedir. Bu tutum ilk 1 dakikanın hatta resim içindeki kesikli çizgilere daha yakından baktığımızda ilk 30 saniyenin ne kadar önemli olduğunu anlamına gelmektedir. Ortalama değerleri incelediğimizde ise özellikle negatif tarafın bir adım daha önde olduğunu görmekteyiz.