Endeksler, hisse senetleri veya tahviller gibi, herhangi bir varlık grubunun performansını belirli hesaplama yöntemleri ve seçme kriteri çerçevesinde izlemek için oluşturulan göstergelerdir.
Her bir farklı endeks, içeriğinde bulunan menkul kıymetler sepetindeki fiyat değişimleri kullandığı hesap metodolojisine uygun biçimde yansıtır ve yatırımcılar genel piyasa hareketlerini izlemek ve analiz etmek için endeksleri takip eder. Bu bağlamda borsanın en likit ve en yüksek piyasa değerine (FDPD) sahip 50 şirketini içeren BIST 50 endeksi, Borsa İstanbul tarafında oluşturulan önemli endekslerden bir tanesidir.
BIST 50 endeksi, yalnızca Yıldız Pazar’da işlem gören şirketler arasından seçilen 50 farklı hisse senedinden oluşur ve bu endeks, BIST 30 endeksine dahil payları da kapsar.
Borsa İstanbul tarafından oluşturulan ve kısa kodu XU050 olan BIST 50 endeksinde yer alacak hisselerin seçim kriterlerinde fiili dolaşımdaki payların piyasa değeri ve işlem hacmi kriterleri kullanılır. Buna göre BIST 50 endeksinde yer alan hisseler piyasa değeri ve likidite açısından en yüksek hisselerden oluşur.
Çoğu yatırımcı BIST 100 ile BIST 50 arasındaki fark nedir sorusunun cevabını merak eder. BIST 50 endeksinde yer alan hisselerin tamamı, aynı zamanda BIST 100 endeks bileşenlerinde de yer alır. Zira gerek BIST 100 gerekse BIST 50 endeksinin hisse seçim kriterleri aynıdır. Aradaki tek fark BIST 50 endeksinin yapılan seçim sıralamasındaki ilk 50 payı kapsamına alırken, BIST 100 endeksinin 100 payı kapsamına dahil etmesidir.
Benzer durum BIST 30 ile BIST 50 arasındaki fark için de geçerlidir. Buna göre BIST 50 endeksi BIST 30 endeksinde yer alan tüm payları içermekle birlikte, piyasa değeri ve işlem hacmi sıralamasında yer alan fazladan 20 payı da içermektedir. BIST 50 Endeksine dahil olup BIST 30 Endeksinde yer almayan 20 payın performansını yansıtan endeks ise kısa kodu XELOT olan, BIST 50-30 endeksidir.
BIST 50 hisseleri, endeks dönemleri itibariyle güncellenir. Endeks güncellemesi neticesinde, üst sıra eşiğini aşan hisseler ile alt sıra eşiğinin altına düşenler birbirlerinin yerini alırlar.
BIST 50, seçim kriterleri itibariyle genel bir endeks olduğundan, bu endeksin kapsamında, Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları payları hariç olmak üzere; bankacılık hisselerinden bilişim hisselerine, enerji şirketlerinden tekstil firmalarına kadar tüm sektörlerde faaliyet gösteren paylar bulunabilir. Güncel BIST 50 hisseleri hangileri sorusuna yanıt bulmak için bu sayfamızı belirli aralıklarla ziyaret edebilirsiniz.
2024 ilk çeyreği itibariyle BIST 50 endeksi içerisinde yer alan hisselere TAV Havalimanları, Ereğli, Tekfen, İş Bankası, Şişe Cam, Petkim, Hektaş gibi hisseler örnek olarak gösterilebilir.
Hisse yatırımı yapmak, yatırımcının kendini tanıması, hedeflerini belirlemesi ve riskleri değerlendirmesini gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte, yatırımcının uygun hisseleri seçebilmesi için araştırma ve analiz yapması şarttır. Bu noktada BIST 50 hisselerine yatırım yapmak isteyenler için, uzmanlar tarafından hazırlanan BİST 50 hisse yorumları ve analizleri yatırımcılar için yol gösterici bir nitelik taşır.
GCM Yatırım, yatırımcılara bu analiz sürecinde yardımcı olmak için, Yurt İçi Piyasa Analizleri sayfasında yer alan günlük ve haftalık piyasa bültenleri ve özel raporlar ile XU050 hisseleri de dahil olmak üzere, birçok hisse senedine yönelik uzman yorumları ve analizleri sunmaktadır. Günlük ve haftalık bültenlerde piyasalardaki son gelişmeleri ve şirket haberlerini takip etmenin yanında, Borsa İstanbul’un temel endekslerinin teknik analiz raporlarını bulabilirsiniz. Bu analizler yatırımcılara, piyasaların nabzını tutmaları ve yatırım kararlarını verirken daha bilinçli olmaları için faydalı sağlamayı amaçlamaktadır.
Ayrıca dilerseniz Analiz Asistan ile araştırma raporlarına göz atmak istediğiniz BİST 50 şirketlerini filtreleyerek ilgilendiğiniz BIST 50 hisseleri ile ilgili yorum ve analizlere kolayca ulaşabilmeniz de mümkün.
Borsa nedir sorusuna kısaca yanıt vermek gerekirse, borsayı hisse senedi ve benzeri menkul kıymetlerin alım-satımının yapıldığı bir pazar olarak tanımlayabiliriz. Dolayısıyla borsa, tanımı gereği tüm piyasalar için kullanılabilecek geniş bir muhtevaya sahiptir. Örneğin dünya borsaları denildiğinde genellikle S&P 500 veya Nasdaq 100 gibi borsalar endeksleri akla gelir. Öte taraftan Forex piyasası da kendi içerisinde bir borsa olarak tanımlanabilir; çünkü forex yatırımı da alıcılar ile satıcıların bir araya geldiği bir mekanizma üzerinden işler.
Diğer yandan her borsanın kendine has kural ve koşulları bulunmakta, bu yüzden farklı borsalarda yapılan işlemler için ayrı hesaplara ihtiyaç duyulmaktadır. BIST 50 hisseleri alım satımı yapmak için ise bir Borsa Hesabına sahip olmanız yeterlidir.
Borsa İstanbul'da yer alan BIST 50 hisselerinin nasıl alındığını pratiğe dökmek için, kendinize hemen bir ücretsiz GCM Borsa Deneme Hesabı oluşturabilir ve hemen sonrasında GCM Borsa uygulamaları üzerinden deneme hesabınıza giriş yaparak 100.000 TL sanal parayla borsada nasıl alım satım yapıldığını bizzat keşfedebilirsiniz.
BIST 50 endeksi, yalnızca Yıldız Pazar’da işlem gören şirketler arasından, FDPD ve işlem hacmi kriterlerine göre sıralama ile seçilen 50 farklı hisse senedinden oluşan ve BIST 30 hisselerini de kapsayan bir göstergedir.
BIST 50 endeksi, endeks dönemleri itibariyle güncellenir ve belirlenen üst sıra eşiğini aşan hisseler ile alt sıra eşiğinin altına düşenler birbirlerinin yerini alırlar. BIST 50’den çıkarılan hisseler, BIST 100 kriterlerini sağlamaya devam ediyorlarsa, BIST 100 endeksinde yer almaya da devam eder. Ancak yakın izleme pazarına alınma sebebiyle BIST 50 endeksinden çıkarılan hisseler hiçbir endekse alınmaz.
BIST 50 endeks hisseleri arasında menkul kıymet yatırım ortaklıkları hariç olmak üzere tüm sektörlerden hisseler bulunabilir. Ancak BIST 50, endeks dönemleri itibariyle güncellenmektedir. Mevcut durumda hangi hisselerin BIST 50’de yer aldığını tam liste olarak görmek için, bu sayfamızı inceleyebilirsiniz.