Bollinger Bantları ve Etkin Kullanımı
Finansal piyasalarda alım satım sinyalleri üretmesi amacıyla etkin olarak kullanılan Bollinger Bantları, ilk olarak ünlü analist ve trader John Bollinger tarafından 1980 yılında piyasalardaki değişimleri daha hızlı ölçebilmek için tasarlanmış bir tekniktir.
Yatırım aracının gelecekteki fiyatını tahmin etme, piyasadaki oynaklıkları daha hızlı görme ve hızlı aksiyonlar geliştirebilme amacına hizmet eden Bolinger Bantları, en çok kullanılan teknik analiz indikatörlerindendir. Özelikle Forex gibi volatilitenin yüksek olduğu piyasalarda başarı oranı çok yüksektir. Bolinger Bantları, trendlerle ilgili çok büyük sinyal sağlayıcıdır ve yatırımcıya sunduğu avantajlardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Yenibir trend başlangıcının belirlenmesi,
Trendin yönü,
Tepe ve dip seviyeleri,
Fiyat hedefleri,
Fiyatlardaki sıkışma
Fiyat hareketlerinin volatilitesi
Bollinger Bantları, alt, orta ve üst olmak üzere 3 ayrı eğriden meydana gelir. Orta Bollinger Bandı 20 günlük basit hareketli ortalamayı baz alarak hareket eder. Alt ve üst bantlar 20 günlük hareketli ortalamanın aşağı ve yukarı yönde 2 standart sapma değeri kadar kaydırılması ile oluşur. Üst ve alt bantların rolü, ortalama kapanış fiyatlarının en yüksek ve en düşük noktalarının belirlenmesidir. Alt bant ile üst bant önemli destek ve direnç seviyeleri konumundadır.
John Bolinger baz alınan hareketli ortalamanın değerini 20 periyot olarak önerse de bu değişken farklı piyasalarda, farklı enstrümanlarda ve farklı sürelerde değiştirilerek optimize edilir. Uygulamada ise en çok 20 günlük haraketli ortalama kullanılmaktadır.
Hesaplama formülleri;
Orta Bollinger Bandı = 20 Günlük Hareketli Ortalama
Üst Bollinger Bandı = Orta Bollinger Bandı + 2 Standart Sapma
Alt Bollinger Bandı = Orta Bollinger Bandı – 2 Standart Sapma
Piyasanın ve yatırım aracının özelliğine göre Bollinger bantlarında baz alınan periyot ile birlikte standart sapmanın değeri de değiştirilir. Örneğin; teknik analizin duayenleri, 20 yerine 50 periyotluk bir ortalama kullanılacaksa uygulanacak olan standart sapmanın 2,5 olarak revize edilmesinin uygun olacağını söylerler. Eğer periyot 10 gün olarak belirlenecekse standart sapmanın da 1,5’a çekilmesinin daha sağlıklı olacağı belirtilir.
John Bollinger, Bollinger Bantlarının temel kurallarını oluşturan fiyatların “yüksek ve düşük” olmasının göreceli olduğunu söyler. Yükseklik ve düşüklüğün doğru alım – satım kararları verebilmek amacıyla fiyat ve indikatör hareketlerini karşılaştırmak için kullanılabileceğinin altını çizer. John Bolinger şu hususa da dikkat çeker: Fiyat hareketliliğini belirlemek için aynı kategoriden iki indikatörün durumu onaylamasını beklemenin yanlış olduğunu, bunun yerine hacim indikatörleri öncelikli olmak üzere Osilotörlerle Bollinger sinyallerinin onaylanmasının daha başarılı sonuçlar üreteceğine vurgu yapar.
Bollinger Bantlarının yorumlanması;
Piyasa, gideceği yöne karar veremediği durumlarda Bollinger Bandı Kanalı daralarak boru görünümü alır. Kanalda sıkışan fiyatların bir süre sonra sıçrama yapması ve sıçrama yönünde de yeni bir trend oluşturması beklenir.
Fiyatların, Üst Bollinger bandını geçmesi durumunda yükseliş trendinin devam etmesi, Alt Bollinger Bandını kırması durumunda ise düşüş trendinin devam etmesi beklenir.
Fiyatlar Orta Bollinger Bandından alt banda yöneliyorsa düşüş, orta banttan üst banda yöneliyorsa yükseliş beklenir.
Fiyatların üst veya alt Bollinger Bandının dışına çıkması durumunda, fiyatların kısa sürede kanala tekrar gireceği kabul edilir,
Fiyatlar, iki periyotta üst banda yakın kapatıyorsa yükseliş trendi, alt bant yönünde kapanış yapıyorsa düşüş trendine girme beklentisi güçlenir.
Eğer fiyat alt banttan uzaklaşır ve 20 günlük hareketli ortalamanın üzerine çıkarsa bu yükseliş eğilimini gösterir. Yükseliş trendinde fiyat genellikle ortalama ile üst bant arasında gidip gelir.
Bollinger bantlarının yüksek performansta kullanılması
Bollinger Bantlarının kullanımının çok kolayolması nedeniyle birçok yatırımcı tarafından ilk tercih edilen indikatörlerdendir fakat yorumlamada bazı detayların gözden kaçması analizin başarısını zayıflatmaktadır. Bollinger Bantları ile yapılan analizden yüksek performans elde edilebilmesi için önemli ipuçları;
Bollinger Bandıvolatilitesi yüksek piyasalarda daha başarılı sonuçlar verir.
Fiyatların, Bollinger Bandının üst kanalınıgeçmesi durumunda, yükseliş devam edeceği düşünülerek alımpozisyonunaçılması gerektiği düşünülür. Kanalın alt bandını kırıldığında ise satış pozisyonu açılması beklenir. Uygulamada ise her zaman kesin sonuç vermez ve mutlaka hacim indikatörleri veya osilatörlerle teyit edilmesi gerekir.
Bollinger Bandının genişlediği, fiyatların sıçrama yaptığı zaman yeni trend başlangıcı olarak kabul edilir. Pratikte ise kolların genişlediği her zaman işlem açmak hatalı olur. Mutlaka diğer indikatörlerle teyit edilmelidir.
Fiyatların kanal sınırlarını geçmesi durumunda, fiyatların mutlaka iki periyot aynı yönde kapanış yapmasını beklemek gerekir. Günlük işlem yapılacaksa tek periyotluk kapanış da yeterlidir.