Ekonomik Takvimin Dili
Temel analizin ana unsurlarından biri olan ekonomik takvim takibi, piyasada işlem gören varlıkların fiyatlarındaki değişimleri anlayabilmek ve söz konusu bu değişimlerden fayda sağlayabilmek adına büyük önem taşımaktadır. Ekonomik takvim, yatırımcılara, hangi ülkeden, hangi verinin, ne zaman açıklanacağı ile ilgili değerli bilgiler verirken, iktisadi göstergelerin önem derecesine ilişkin de kolaylıklar sağlamaktadır.
Ancak birçok piyasa katılımcısı, özellikle yeni başlayanlar, haftalık veri akışını incelerken rakamlar arasında kaybolabilir. Açıklanacak verilerin etki yönünü ve hangi varlıklar üzerinde etkili olabileceğini doğru tespit edemeyebilir. Bu noktada, analistlerin raporlarından faydalanmak oldukça fayda sağlayacaktır ancak, tabi ki birçok yatırımcı söz konusu rakamların fiyatları nasıl ve ne yönde etkileyebileceğini öğrenmek isteyebilir.
Öncelikle, Forex piyasası için hazırlanmış ekonomik takvimlerde, tahmin edileceği gibi ağırlıklı olarak para birimlerini ve emtia fiyatlarını ilgilendiren verilerin yer aldığını söylemeliyiz. Diğer taraftan ekonomisi güçlü ülkelerin, ekonomik gidişatına yönelik bilgiler nispeten daha yoğun bir şekilde takip edilmektedir ki, bu bağlamda ABD, Avrupa, Japonya ve İngiltere gibi ülkelerin ön planda yer aldığı bilinmelidir.
Bunların yanında ekonomik takvim üzerindeki her verinin, varlık fiyatları üzerinde etkili olması beklenmemelidir. Bazı durumlarda önem derecesi düşük göstergeler fark edilmesi çok güç küçük değişikliklere neden olabilirken, bazı durumlarda da önemli verilerin derin fiyat hareketlerine yol açtıkları gözlemlenebilir. Bu noktada verilerle ilişkilendirilen etki derecelerinin, farklı kaynaklar tarafından hazırlanmış ekonomik takvimlerde de değişiklik gösterebileceği unutulmamalıdır.
Bu çerçevede, bir ülkenin ekonomik gücüne yönelik bilgiler sunan verilerin genel anlamda hangileri olduğunu bilmek faydalı olacaktır. Kısaca söz konusu ekonomik takvim girdilerini, ülkeye ait merkez bankasının faiz oranı kararı, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH-GDP), istihdam verileri ve enflasyon rakamları olarak sıralayabiliriz. Gelen bu verilerden okunan rakamlar, ülke ekonomisinin güçlendiğine yönelik sinyaller ile birlikte, söz konusu ülke ve para biriminin değeri için piyasa katılımcıları tarafından olumlu bir şekilde yorumlanacaktır. Dolayısı ile ekonomisine artan güvenin verdiği destek ile, para birimi de dahil olmak üzere ülkeye ait varlıklara olan talepte artış gözlemlenmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Bunun tam tersi bir senaryoda ise, kötü gelen ekonomik veriler, ülkenin para birimine ve o ülkeye ilişkin varlıklara olan talebin azalmasına yol açacaktır.
Ancak, daha fazla özen ile takip dilmesi gereken söz konusu ülkeler ve ekonomik verilerin yanında, özellikle Forex yatırımcısının dikkat etmesi gereken bir konu daha vardır. Ekonomik takvimlerde, açıklanacak veriye ilişkin bir de beklenti rakamı yayınlanmaktadır ki, en az gerçekleşen data kadar bu tahmin de önem taşımaktadır. Herhangi bir ekonomik verinin, beklenti rakamı paralelinde gerçekleşmesinin, varlık fiyatı üzerinde değişimlere neden olması beklenmemektedir. Bunun nedeni, piyasa katılımcılarının zaten beklentiyi daha önceden fiyatlamış olmalarıdır ki, varlığın mevcut fiyatı söz konusu haberi zaten içermektedir.
Parite ve emtia fiyatlarında sert hareketlerin oluşmasına neden olabilecek ekonomik takvim verilerinin açıklanan değerleri, tahmin rakamlarından uzaklaştıkça piyasa katılımcılarının verdiği tepkilerin de arttığı gözlemlenmektedir. Tahminlerin dışında oluşan rakamlar yatırımcıların yeni veriyi fiyatlamaya başlamasına neden olduğu için, varlık fiyatlarında sert hareketler gerçekleşmektedir.
Yukarıda söz ettiğimiz temel unsurlar arasında piyasalarda etkili olabilecek birçok gelişme mevcuttur. Ekonomi takvimi takibi ve verilerin doğru yorumlanması büyük öneme sahip olsa da, nihai bir tahmin yapılmasını sağlayan 'analizin' sadece bir parçasıdır. Buna benzer olarak, başlangıç olarak öğrenilmesi gereken temel ekonomik göstergelerin yanında, ekonomi takviminde yer alan diğer öncü verilerin yorumlanması da önem taşımaktadır.