Exchange Traded Funds (ETF’s) Nedir?
Türkiye’de Borsa Yatırım Fonu (BYF) olarak ifade edilen Exchange Traded Funds (ETF’s), özellikle 2000 yılından sonra küresel piyasaların gözde yatırım araçları arasında yer almaya başlamış bir fon türüdür. Bu varlıklarda yapılan işlemlerden ülkemizde alınan vergilerin nispeten yüksek olması nedeni ile dünya ile aynı oranda gelişememiş olan ETF’ler, sunduğu avantajlar ile gelişmiş ülkelerde birçok yatırımcının ilgisini çekmektedir.
ETF’ler, fonun içerisindeki enstrümanlar dikkate alınarak, endeksin aynen kopya edilmesi ile oluşturulurken, hisse senedi, altın, bono ve döviz gibi farklı finansal araçlar kullanılarak kurulabilir. Yatırımcısına riskin dağıtılması, düşük maliyet gibi avantajlar sunan söz konusu bu fonların, takip ettikleri endeksin değer kaybetmesi ile düşmesi taşıdığı risk olarak gösterilebilir. Bankalar, aracı kurumlar ve sigorta şirketleri tarafından oluşturulabilen ETF’lerde, aracı kurumlar ve tüm yatırımcılar işlem yapabilmektedir.
Özellikle ABD’de son derece önemli bir gelişim kaydeden ETF’lerin büyüklüğü ile öne çıkan yönetici şirketleri, State Street Global Advisors, Barclays Global Investors, Bank of NY ve Nomura Asset Management olarak sıralanabilir. Exchange Traded Fund’ların en bilinenlerinden Altın Fonları ise son yıllarda pazar payını oldukça artırmıştır. Küresel piyasalardaki ETF fonlarının büyük çoğunluğu hisse senetleri üzerine kurulmuş olmasına rağmen son yıllarda altın fiyatlarındaki değişiklikler nedeni ile Kasım 2004’te oluşturulan ve State Street Global Advisors tarafından yönetilen “SPDR Gold Trust” fonları oldukça popüler bir konuma gelmiştir. Farklı Standard & Poor’s endeklerini takip eden ETF ailesinin bir parçası SPDR’ler (Standard & Poor's Depositary Receipt) üzerinde yatırımcıların aldığı pozisyonlar, fonun ulaştığı büyüklük nedeni ile spot altın fiyatlarında da değişimlere neden olabilmektedir.
Warren Buffet ve John Paulson gibi büyük yatırımcıların bu tür fonlara olan ilgisinin artması sonrasında dünyanın en büyük altın destekli ETF’i konumuna gelen SPDR Gold Trust’daki değişiklikler, küresel piyasa katılımcıları tarafından çok daha yakından takip edilmeye başlandı. Yatırımcıların altına olan ilgisinin ne boyutta olduğunu görebilmek için de, söz konusu fondaki giriş ve çıkışlar dikkate alınan faktörler arasında değerlendirilmeye başlandı.
Son yıllarda küreselleşen ekonomi ve teknolojik gelişim öncülüğünde hız kazanan veri aktarımı ve süratli iletişimin sayesinde finans sektöründe önemli ilerlemeler kaydedildi. Bu paralelde değişen tercihler ve yatırımcı ihtiyaçları doğrultusunda finansal araçların yapısında ve çeşitlerinde de farklılıklar görülmeye başlandı ki, Exchange Traded Funds da, bu doğrultuda talebi artan enstrümanlar arasında yer aldığını söylemek yanlış olmayacaktır.