Forex Piyasasında İşlem Stratejileri

Ekranınıza bir EUR/USD grafiği açıp incelediğinizde yukarı aşağı hareket eden çizgiler görürsünüz. Analiz yaparken öngörüleriniz doğru çıkarsa kendinizi içten içe kutlar, yanlış çıkarsa da üzerinde çok durmazsınız.

Fakat EUR/USD paritesinde pozisyonunuz varsa, artık o grafik sizin için çok daha fazlasıdır. İlk bakışta piyasanın yukarı veya aşağı iki ihtimalli gibi görünen davranış kalıbı sizin için sonsuzluğa açılan bir olasılıklar zincirine dönüşür. Zararda pozisyonunuz kâra dönebilir ya da kârda görünen işleminiz sonradan zarara geçebilir. Kârlı çıkarsanız sevinir, zarar ederseniz karamsarlık hissedebilirsiniz. Bazen coşkuya kapılır, bazense korkuya düşebilirsiniz. Eğer piyasalar duygularınıza bu kadar hükmeder hale geldiyse, kazansanız da kaybetseniz de, bir eksiğiniz var demektir: Strateji!

Bir forex stratejisi, bir yatırımcının bir işleme ne zaman gireceğini, onu nasıl yöneteceğini ve ne zaman kapatacağını belirlemesinde esas aldığı bir dizi kural olarak tanımlanabilir. Forex stratejileri çok basit veya çok karmaşık olabilir ve hangi stratejinin en uygun olduğu sorusunun yanıtı yatırımcıdan yatırımcıya göre değişir.

Forex Stratejilerine Genel Bakış

Forex piyasasında işlem yaparken bir strateji ve risk yönetimi planınız olması gerekir. Çünkü nereye gideceğini bilmeyen bir gemiye hiçbir rüzgâr yardım edemez.

Ancak bir stratejiniz varsa;

• Hangi durumda alım veya satım yapacağınızı,
• Hangi durumda hareketsiz kalacağınızı,
• Hangi durumda kârınızı alacağınızı,
• Hangi durumda zararınızı keseceğinizi,

önceden eksiksiz ve algoritmik yapıda bir plan çerçevesinde belirlersiniz.

Piyasada hangi şartlar oluşursa uzun veya kısa pozisyon alacağınızın kararını piyasa analizlerinize göre verirsiniz. Açtığınız pozisyonu kârda ya da zararda nerelerde sonlandıracağınızı ise yine analizleriniz, vade tercihiniz ve risk toleransınız çerçevesinde oluşturacağınız bir risk yönetimi planına göre şekillendirirsiniz.

Eğer bir stratejiniz varsa, gireceğiniz pozisyonlar sonrası için bir “acaba”nız kalmayacaktır.

Forex Piyasası İşlem Stratejilerinde Temel Adımlar

Forex nedir sorusunun cevabının, uluslararası piyasaların kapılarını araladığı doğrudur; ancak bu sorudan hemen sonra forex piyasasında nasıl işlem yapılabilir ve ne tür stratejiler geliştirilebilir soruları gelir. Forex işlem stratejisi belirlerken öncelikle kendi kendinize soracağınız bazı soruları cevaplandırmanız gerekir. Aynı durum karşısında farklı yatırımcılar, farklı forex işlem stratejisi takip edilebilir. Burada önemli olan belirlenen stratejinin temel prensiplerinin net olarak çizilmesi ve ardından bu stratejinin tavizsiz uygulanarak yol üstünde kural değişikliği yapılmamasıdır.

Forex işlem strateji geliştirirken şu adımlar takip edilebilir:

Vade seçiminiz: Strateji belirlemenin en kritik adımlarından biridir. Hangi vadede olacağınız kararında günlük rutininiz, yaşam koşullarınız ve kişiliğiniz belirleyici olacaktır.  Gün içi işlem yapan yatırımcılar; genellikle 5, 15 dakikalık grafikleri kullanırlar. Bu tür yatırımcılar çoğunlukla gece pozisyon taşıma riski almazlar; ancak işlem masrafları görece yüksek olabilir. Diğer yandan vadenin kısa oluşu sebebiyle kazanç da sınırlı olacaktır. Uzun vadeli yatırımcılar ise günlük ve haftalık çizelgeler üzerinden karar verir ve temel verilerin uzun vadeli eğilimlere yönelik etkilerini yakından takip ederler. Stop mesafeleri daha uzaktadır ve bu yüzden iyi bir marj yönetimi gerektirir. Uzun vadeli fırsatlar doğası gereği daha az çıkar ve yeri geldiğinde uzun süre hareketsiz kalınabilir. Diğer taraftan kısa ve orta vadeli yatırımcılar ise çoğunlukla saatlik ve günlük periyotlu grafikleri takip ederler. İşlem ufukları ise birkaç saatten, birkaç haftaya kadar uzanabilir.

Yetenek daireniz: Hangi ürünlerde işlem yapacağınız sorusuna yanıtı da işlemlere başlamadan önce vermeniz de fayda var. Forex piyasasında yer alan parite, emtia, endeks ve hisse senedi CFD’lerinin her biri yatırımcılar için ayrı bir seçenektir. Fakat hangilerinde işlem yapacağınızı siz seçersiniz. Çünkü her yatırımcının ilgilendiği piyasa farklı olabilir ve bu da yetenek dairemizin kapsamını farklılaştırır.  

Sistemi kurma: Hangi durumda alıp satacaksınız. Temel analiz ile piyasada olup bitenleri takip edip ona göre mi hareket edeceksiniz, yoksa teknik analiz ile fiyatların size ne söylediğine mi kulak vereceksiniz? Teknik analiz kullanan yatırımcılar giriş/çıkış kurallarını tanımlama işini daha net belirleyebilir, ancak temel analiz kullanmak daha fazla takdir yetkisi gerektirdiğinden bu tarafta yorumlama da devreye daha fazla girecektir. Ancak ne olursa olsun, her yatırımcının bir sistemi olmalıdır; çünkü bu, istikrara katkı sunar ve performansınızı doğru bir şekilde ölçmenizi sağlar.

Risk-getiri oranı: Eğer 100 birimlik sermayenizin %50’sini kaybederseniz, başlangıç noktasına geri dönmek için %100 oranında getiri elde etmeniz gerekir. Başlangıç sermayenizin %80'i erirse de, sermayenizi yine başlangıç seviyesine döndürebilmek için geriye kalan sermayeniz ile bu defa %400 oranında getiri sağlamalısınız. Bu basit aritmetik gerçek, yatırım yaparken risk yönetiminin ne kadar kritik öneme sahip olduğunu görebilmek açısından anlamlıdır. Bu yüzden bir pozisyona girerken bir stop seviyesi ve bununla birlikte stop seviyenizin işaret ettiği risk miktarıyla orantılı bir kâr al noktası belirlemeniz oldukça önemlidir.

Back testing: Oluşturduğunuz stratejiyi geçmişte uygulamış olsaydınız, belirli bir periyot sonunda nasıl sonuç alacaktınız? Kârlı işlemlerinizin zararda işlemlerinize oranı ne olacaktı? Belirlediğiniz strateji neticesinde risk-getiri oranı hedefinizi sağlayabilecek miydiniz? Tüm bu soruların cevabını back testing yaparak bulabilirsiniz.

İşlem geçmişinizi gözden geçirin: Strateji oluşturmak tamamen statik bir süreç değildir ve finansal piyasaların dinamik yapısı buna zaten pek de müsaade etmeyecektir. Belirlenen strateji tavizsiz uygulanmalıdır; ancak bu stratejinin geliştirmeye açık olmadığı anlamına gelmez. Bu yüzden stratejinizi belirli aralıklarla gözden geçirerek zayıf noktaları gidermeye ve güçlü yanları korunmaya çalışmanız önemlidir.

Kaldıraçlı İşlem Stratejileri

Futbolda farklı sistemler vardır. Pep Guardiola'nın futbol felsefesi, tekrar ve pratik üzerine kurulu olmasının yanı sıra, oyunun dinamiklerine hızlıca adapte olma özelliğiyle de öne çıkar. Mourinho ise daha hızlı sonuca varmaya yöneliktir ve rakip takımın oyununa göre oyun kurgusunu farklılaştırır. Ancak ikisinin de ortak özelliği, iyi bir stratejiye sahip olarak başarıya ulaşmış olmalarıdır.

Futbolda olduğu gibi, yatırımda da strateji olmazsa olmazdır. Bazıları özgün bir tarz yaratırken, bazıları bilenen tarzların iyi bir uygulayıcısı olabilir. Fakat netice olarak ister borsa yatırımcısı olun ister forex yatırımcısı, bir stratejiniz mutlaka olmalıdır.  

Forex gibi kaldıraçlı işlemlerin olduğu piyasalarda strateji daha da kritik hale gelir. Kaldıraç, getiri potansiyelini artırırken aynı zamanda riskleri de yükseltir. Bu nedenle duygusal kontrolü sağlamak daha zorlu olabilir. Teminat seviyesini korumak ve güvenli bölgede tutmak ise ancak tecrübe ve sağlam bir stratejiyi sahip olmak ile mümkündür.

Unutmayın kaldıraçlı işlemlerde kullanılan birçok strateji bulunur ve bunlardan hangisinin seçileceği sizin risk iştihanıza ve yatırımcılık tarzınıza bağlıdır. Benzer şekilde etkili sonuçlar almak için, hangi stratejinin seçildiği kadar, seçilen stratejinin bilgi ve deneyim ile başarılı bir şekilde uygulamaya konulması da son derece büyük bir önem taşır.

Şimdi gelin forex piyasasında bilinen bazı stratejilere ve bu stratejilerin ayırt edici özelliklerine göz atalım.

Swing Trading Stratejisi

Swing trading herhangi bir piyasada, genellikle teknik analiz yöntemini kullanarak hareket eden orta vadeli yatırımcıları tanımlayan bir tarzdır.

Swing trading stratejisinde, formasyonlar ve indikatörler önemli bir rol oynar. Formasyonlar, fiyat çizelgelerinde ortaya çıkan eğilim ve örüntülerin incelendiği bir yöntemdir. Omuz-baş-omuz, çift tepe ya da dipler, üçgenler, bayrak ve flamlar gibi farklı formasyonlar, pozisyona giriş çıkışlarda swing trader’lar tarafından referans olarak kullanılabilir.

Benzer şekilde destek ve dirençler, hareketli ortalamalar, RSI, Stokastik Osilatör ve MACD gibi göstergeler de swing trading uygulayıcıları arasında popülerdir.

Range Trading Stratejisi

Range trading stratejisi, belirli bir aralıkta konsolide olan, diğer bir ifadeyle yatay bir piyasa oluşumu içerisinde olan yatırım araçlarının alınıp satılması üzerine kuruludur. İşlem yaptığınız vade yapısına ve yatırım aracına bağlı olarak bu yatay aralık dar veya geniş olabilir. Range trading’de yatırımcının aradığı, net bir destek ve direnç seviyelerinin varlığıdır.

News Trading

Beklenen ve beklenmeyen önemli gelişmelerde bazı yatırımcılar piyasalardan uzak kalmayı tercih edebilir; ancak news trader’lar ise böyle olayların tetiklediği bir piyasa hareketinden kâr elde etmeyi amaçlarlar. Bu olaylar bir merkez bankası kararından ekonomik verilerin açıklanmasına veya beklenmedik bir jeopolitik gelişmeye kadar her şey olabilir.

Önemli haber akışları vakitlerinde piyasa aşırı derecede oynak olma eğiliminde olduğundan news trading stratejisini uygulamak bilgi ve deneyim gerektirir. Ayrıca bu gibi durumlarda genellikle spread’ler de önemli ölçüde genişleyebilir ve likiditenin azalması nedeniyle slipaj riski de söz konusudur.

Scalping

Scaping, küçük fiyat değişikliklerinden kâr elde etmeye yönelik hareket eden yatırımcıları tanımlayan bir stratejidir. Borsada veya forex piyasasında, yüksek işlem hacmi ile kısa vadeli al-sat yapan yatırımcılara scalper denilir. Ancak kaldıraçlı işlem imkânının forex piyasasını scalper’lar için daha cazip kıldığı söylenebilir.

Ağırlıklı olarak teknik analize ve kısa vadeli fiyat dalgalanmalarına dayanan scalping için, mum formasyonları veya yine MACD benzeri indikatörlerle bir sistem oluşturulabilir. İşlem vadeleri saniyelerden dakikalara ve bazı durumlarda birkaç saate kadar değişebilir; ancak scalper’ların çoğu bir sonraki güne pozisyon taşımamayı tercih eder.

Scalper'ların disiplinli olması ve belirledikleri işlem stratejilerine sıkı sıkıya bağlı kalmaları gerekir. Bir scalper’ın karar alma çerçevesi net çizgilerle çizilmiş olmalı ve fluluk taşımamalıdır.

Scalping’in en önemli dezavantajı ise yüksek işlem sayısı nedeniyle yüksek işlem maliyetlerine katlanmalarıdır. Scalping stratejileri için de yüksek bir finansal okuryazarlık seviyesi ve tecrübe gerektiği söylenebilir.

Carry Trade

Paritelerde pozitif swap yazan yönde pozisyon almayı esas alan bir yatırım stratejisidir. Carry trade, yüksek faizli bir para birimi satın almak ve karşılığında daha düşük faizli bir para birimini satarak swap geliri elde etme mantığına dayanır.

Yatırımcılar, herhangi bir parite hiç hareket etmese bile swap geliri elde edeceklerini düşündükleri için carry trade stratejisini tercih edebilirler. Ancak bu çok da geçerli bir yaklaşım değildir; çünkü forex piyasası çoğunlukla belirli bir oynaklığa sahiptir ve pozitif swap alma maksadıyla açılan pozisyonlarda aleyhte gelişen piyasa koşulları, swap gelirini aşacak derecede zarara sebep olabilir. Bu yüzden carry trade bir yatırımcı için hem swap geliri hem de sermaye kazancı elde etme beklentisin olduğu durumda daha makul olabilir ve asla risksiz bir strateji olarak düşünülmemelidir.

Bu yüzden başarılı bir carry trade stratejisi, yalnızca pozitif swap yönünde pozisyon almayı içerdiği düşünülmemeli ve bunun yanında güçlü bir temel veri okuması becerisine sahip olmayı gerektirdiği bilinmelidir. Carry trade uygulayan bir yatırımcının, para birimlerinin faiz farklarının şu andaki seviyesi kadar, faizlerin gelecekteki yönünün ne olacağına yönelik de bir beklentisi olmalıdır. Carry trade, merkez bankalarının faiz oranlarını artırdığı veya artırmayı planladığı durumlarda daha cazip olabilir. Çünkü bu gibi durumlarda pozisyonlar faizin yükseldiği para birime doğru kayabilir ve bu da swap gelirini artırırken, bir yandan da sermaye kazancı sağlar.

Forex Demo Hesap Kullanımı

Bir satranç oyuncusu müsabakaya çıkmadan önce çok sayıda pratik yapar. Benzer şekilde siz de forex stratejinizi test etmek ve sonrasında uygulamaya koymak için öncesinde pratik yapabilir ve gerçek işlemlere başlamadan önce bir demo hesapta stratejinizi uygulamaya koyabilirsiniz.

Eğer forex yatırımına yeni başlayan biri iseniz, sizin için en doğru forex stratejisini hemen bulamayabilirsiniz ve bu aşamada bir demo hesabı ve/veya back testing ile çeşitli stratejileri denemek için emek harcamak son derece doğaldır.
Kendinize dakikalar içerisinde ücretsiz bir GCM Forex Deneme Hesabı oluşturarak 100.000 $ sanal parayla testlerinizi para kaybetme riski olmayan bir ortamda gerçekleştirebilirsiniz