Rollover Nedir?
Rollover nedir, rollover hangi enstrümanlarda yapılır, rollover nasıl yapılır, neden rollover yapılır, rollover yapmanın avantajları neler, rollover yapılırken nelere dikkat etmeli gibi sorular özellikle Crude oil (Ham Petrol) ve Brent oil (Brent Petrol) işlemlerinin artması ile daha çok merak edilir hale geldi.
Forex piyasasında profesyonel yatırımcıların sık başvurdukları rollover işlemleri aslında petrol enstrümanlarında artan oynaklık ile dikkat çekse de diğer enstrümanlarda da yapılıyor. Makalemizde ayrıca GCM Yatırım’da rollover yapılan enstrümanların bilgisini de sunacağız.
Forex piyasasında işlem yapan yatırımcılar için öncelikle rollover nedir, rollover hangi ürünlerde yapılır, rollover nasıl yapılır, rollover yapılırken nelere dikkat etmeli ve rollover işlemi nasıl yapılır gibi soruları cevaplamaya çalışalım.
Rollover Nedir?
Rollover işlemi finansal piyasalarda kontratlarda yapılan işlemlerin devamlılığını sağlamak adına yapılan çok yaygın bir yöntemdir.
Forex piyasasında mevcut kontrattaki açık olan pozisyonun bir sonraki vadeye taşınması işlemine rollover (öteleme- vade yenileme) denir.
Rollover ile ilgili şu önemli bilgiye dikkat çekmek istiyorum:
“Rollover sadece pozisyonun kesintisiz olarak sürdürülebilmesi için açık olan pozisyonu bir vadeden bir sonraki vadeye taşımaktır, bu taşıma da yatırımcı negatif ya da pozitif etkilenmez.”
Mesela; yatırımcı mevcut 5 lot Ham Petrol alım (long – uzun) pozisyonunu vade bitiminden sonra yeni vade de taşımak isteyebilir. Yani pozisyonunu kapatmadan devam etmek isteyebilir. Bu doğal bir haktır. İşte! Bu durumda rollover işlemi yatırımcının stratejisini kesintisiz sürdürmesini sağlar. Yani çok ciddi bir avantajdır.
Rollover Hangi Ürünlerde Yapılır?
Forex piyasasında rollover işlemlerinin yapıldığı enstrüman gruplarını emtialar ve yurtdışı endeksler oluşturur. Mesela; Ham Petrol, Brent Petrol, Platin, Doğalgaz, Soya fasulyesi, CAC 40, IBEX 35 gibi enstrümanlar sayılabilir.
GCM Yatırım’da Rollover işlemi yapılan enstrümanlar altta yer almaktadır;
- Crude Oil
- Brent Oil
- Natural Gas
- Gasoline
- Heating Oil
- Palladium
- CAC40
- IBEX35
- HSI
- CNA50
- 5Y_T_NOTES
- 10Y_T_NOTES
- 30Y_T_BOND
Rollover Nasıl Yapılır?
Dayanağı vadeli işlem sözleşmeleri olan enstrümanlarda (emtia, yurtdışı hisse senetleri ve yurtdışı endeksler) başka şekilde belirtilmediği sürece; fiyata konu olan kontratın bir vade başlangıç ve vade bitiş tarihi vardır.
Yatırımcılar taşıdıkları açık pozisyonları, vade içinde ya da Rollover (vade yenileme) işleminin gerçekleşeceği haftanın sonuna kadar kapatabilirler.
Yatırımcı, açık olan pozisyonunu kapatmadan sürdürmek istiyor ise mevcut kontrattaki pozisyonunun bir sonraki vadeye taşınması gereği doğacaktır.
Bu sebeple pozisyon, Rollover işleminin gerçekleşeceği haftanın son işlem günü açık bırakıldığı takdirde, mevcut işlem görmekte olduğu vadeden bir sonraki vadeye taşınır.
Eski kontratla yeni kontrat arasında pozitif/negatif fiyat farkı varsa bu fark ve mevcut kontrattaki pozisyonun kapatılarak yeni kontratta tekrar açılması nedeniyle oluşan spread maliyeti yatırımcının hesabına yansıtılır.
Rollover işlemi, yatırımcıların pozisyonlarının sonlandırılmaması ve devam ettirilmesi taleplerine yönelik bir uygulamadır.
Rollover İşlem Örneği
Örnek 1
1 lot ALIŞ pozisyonu için rollover işleminin uygulanması
Crudeoil enstrümanında 25 USD seviyesinden açılmış 1 lot UZUN pozisyonun yeni vadeye taşındığını farz edelim. Cari fiyatın (piyasa fiyatının) eski vade için 26 USD, rollover’da pozisyonun aktarılacağı yeni vade için 28 USD olduğunu varsayalım.
Eski kontrattaki kar tutarı aşağıdaki gibi olacaktır.
ROLLOVER ÖNCESİ ESKİ VADE | ||||||
SEMBOL | YÖN | LOT MİKTARI | AÇILIŞ FİYATI | CARİ FİYAT | R/O SWAP TUTARI | KAR/ZARAR |
CRUDEOİL | ALIŞ | 1 LOT | 25 | 26 | 0 USD | 1000 $ |
TOPLAM KAR/ZARAR | 1000 $ |
Rollover İşlemi Sonrası
(-2000 ) + (-40) = -2040 USD olacaktır.
ROLLOVER SONRASI YENİ VADE | ||||||
SEMBOL | YÖN | LOT MİKTARI | AÇILIŞ FİYATI | CARİ FİYAT | R/O SWAP TUTARI | KAR/ZARAR |
CRUDEOİL | ALIŞ | 1 LOT | 25 | 28 | -2,040 $ | 3000 $ |
TOPLAM KAR/ZARAR | 960 $ |
Eski vadede işlem görmekte olan pozisyon kapatılarak yeni vadede tekrar açılması sebebiyle 1 lot CRUDEOIL için 40 USD spread maliyeti oluşacaktır. Bu tutar da rollover tutarına dahil edilir.
ÖRNEK 2
1 lot SATIŞ pozisyonu için rollover işleminin uygulanması
Crudeoil enstrümanında 25 USD seviyesinden açılmış 1 lot KISA pozisyonu 26 USD cari fiyattan yeni vadeye taşıyalım Yeni vade için cari fiyatın 28 USD olsun.
Eski kontrattaki kar/zarar tutarı aşağıdaki gibi olacaktır.
ROLLOVER ÖNCESİ ESKİ VADE | ||||||
SEMBOL | YÖN | LOT MİKTARI | AÇILIŞ FİYATI | CARİ FİYAT | R/O SWAP TUTARI | KAR/ZARAR |
CRUDEOİL | ALIŞ | 1 LOT | 25 | 26 | 0 USD | -1000 $ |
TOPLAM KAR/ ZARAR | -1000 $ |
Roll Over İşlemi Sonrası
1 lot için spread maliyetinin 40 $ olduğu varsayılırsa hesaba yansıtılacak tutar
(2000) + (-40) = +1960 USD olacaktır.
ROLLOVER SONRASI YENİ VADE | ||||||
SEMBOL | YÖN | LOT MİKTARI | AÇILIŞ FİYATI | CARİ FİYAT | R/O SWAP TUTARI | KAR/ZARAR |
CRUDEOİL | ALIŞ | 1 LOT | 25 | 28 | 1960 $ | - 3000 $ |
TOPLAM KAR/ZARAR | -1040 $ |
Örneklerden de anlaşılacağı üzere Rollover İşlemi sadece açık olan Crude Oil pozisyonunun bir sonraki Crude Oil kontratına taşınma işleminden ibarettir. Yatırımcı iki kontrat arasındaki fiyat farkından finansal olarak etkilenmez, yani bu işlemden herhangi bir kar ya da zarar elde etmez.
Rollover işlemi ile ilgili detaylı bilgiye aşağıdaki link’ten ulaşabilirsiniz.
https://www.gcmyatirim.com.tr/forex/yatirim-araclari/islem-kosullari/#rollover-tarihleri
Rollover Yapılırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Rollover işlemleri yapılırken öncelikli olarak vadeler arasında ki fiyat farkına ve şartlı emirlere dikkat edilmelidir. Bu durumları sırasıyla inceleyelim;
- Vadeler arasında fiyat farkı
Rollover işlemi yapılmak istenen kontrat ile yeni vadeli kontrat arasında bir fiyat farkı var ise bu fark yatırımcının hesabına yansıtılır. Burada özellikle anlamamız gereken konu; iki kontrat fiyatı arasında ne kadar fark olursa olsun, yatırımcının hesabı bundan negatif ya da pozitif olarak etkilenmez. Sadece bu fiyat farkı kadar yatırımcının hesabına para aktarılır ya da para çekilir, rollover’da yatırımcı parasal olarak bu işlemden “0” etki ile çıkar.
Rollover tutarları, yatırımcıların hesaplarında R/O-SWAP başlığı altında görüntülenebilir. Altta ki işlem örnekleri incelendiğinde işlemin basit olduğu daha iyi anlaşılır. Sorunuz olması durumunda GCM Yatırımcı Temsilcinize çekinmeden sorunuz.
Uzun ve kısa pozisyonda hesaba rollover’ın nasıl yansıdığını aşağıdaki şemadan izlenebilir.
UZUN POZİSYON | Rollover Tutarı |
Yeni Kontrat Fiyatı >Eski Kontrat Fiyatı | (-) |
Yeni Kontrat Fiyatı(+) | |
KISA POZİSYON | Rollover Tutarı |
Yeni Kontrat Fiyatı >Eski Kontrat Fiyatı | (+) |
Yeni Kontrat Fiyatı(-) |
- Şartlı emirler
Eski vadeyi kapsayan tüm şartlı (stop ya da limit) emirler rollover işlemi sırasında silinir. Rollover sonrası yeniden şartlı emir verebilirsiniz.
- Rollover işlem tarihi
Rollover işlemlerinin yapıldığı tarihler yatırımcı tarafından takip edilmelidir. Rollover işlemi, genellikle vade sonundan önceki ilk Cuma günü dikkate alınarak uygulanmaktadır. Rollover işlem tarihleri hakkında Kurum uzmanlarımızdan bilgi alabileceğiniz gibi aşağıdaki sayfadan da takip edilebilirsiniz.
Rollover tarihlerini düzenli olarak bu sayfadan takip edebilirsiniz.