VİOP Hesaplarının Nemalandırması Nedir ve Nema Nasıl Hesaplanır?
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) hesaplarının nemalandırılması, yatırım yapılırken aynı zamanda da nema geliri elde edebilmesi açısından önemli bir piyasa avantajıdır.
Nema kelime anlamı olarak büyüme, artırma, faiz geliri gibi anlamlar taşımakla birlikte VİOP’ta nema; müşterinin VİOP hesabında bulunan tüm pozisyonların ve TL nakitlerin faiz geliri elde etmesidir.
VİOP’ta diğer finans piyasalarının aksine taşınan pozisyonların da nema getirisi elde etmesi önemli bir piyasa özelliğidir. Yatırımcı endeks, altın veya hisse yatırımı yapmış olabilir fakat tüm pozisyonları nema geliri elde eder. Bu piyasa özelliği VİOP karlarının artmasını sağlarken pozisyon zararlarını da azaltıcı bir unsurdur.
VİOP hesapları hangi kurum tarafından nemalandırılıyor?
VİOP hesaplarınında bulunan tüm TL teminatları, Takasbank Fon Yönetimi tarafından mümkün olan en iyi şartlarda nemalandırılır. VİOP müşteri teminatları müşteri nam ve hesabına Takasbank bünyesinde saklanır. Bu çerçevede de VİOP müşterilerinin hesaplarında bulunan tüm TL nakitler günlük olarak nemalandırılır, döviz hesapları için ise nema geliri söz konusu olmaz.
Nemalandırma faiz oranı ise Takasbank Fon Yönetiminin limitlerine göre belirlenir. Takasbank nemalandırılacak olan hesaplara uygulayacağı günlük faiz oranı belirlenmesinde günün koşullarına göre en iyi şartlarda nemalandırma prensibini uygular.
VİOP hesaplarına uygulanan nema gelirinin hesaplara aktarılması ise T+1 gün sonra yani ertesi gün piyasa açılmadan saat 09:00 – 09:30 arasında gerçekleşir. Bu arada 15:40’dan önce üye hesaplarda bulunan TL teminatlarına nemalandırma yapılır. Bu saatten sonra hesaba yatırılan nakit teminatlar ise nemalandırılmaz.
VİOP teminatları brüt nema hesaplanması
VİOP TL teminatlarının ve pozisyonlarının brüt nema hesaplanmasında şu formül uygulanır.
VİOP müşteri hesabındaki bakiye miktarı * (Yıllık faiz oranı /360)
VİOP teminatlarına uygulanan net nema miktarına ise vergi kesintisi uygulandıktan sonra ulaşılır. Brüt nema geliri ile net nema geliri arasındaki fark vergi kesintisini gösterir. Kısaca VİOP nema gelirleri vergiye tabidir. VİOP nema vergi kesintisi oranları ise şu şekildedir.
-Brüt nema gelirinden % 6,25 Takasbank kesintisi ve % 10 vergi kesintisi yapılır.
*VİOP teminatlarından elde edilecek net nema hesaplaması bilgi vermek amacıyla 100 bin TL için aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tutar | 100,000.00 |
Oran | 51 |
Brüt Nema Tutarı | 141.67 |
Takasbank Kesintisi %6.25 | 8.85 |
Stopaj Kesintisi %10 | 14.17 |
Net Nema Tutarı | 118.65 |
VİOP başlangıç teminatlarına ve nakitlerine nema uygulaması
VİOP başlangıç teminatlarına ve TL nakitlerine nema uygulamasına şu örneği verebiliriz; mesela yatırımcının hesabında taşıdığı pozisyon gereği 4 bin TL’lik altın vadeli işlem sözleşmesi başlangıç teminatı olsun. Ayrıca da serbest olarak 1000 TL’de serbest TL nakdi olsun. Bu durumda yatırımcının hem taşıdığı altın vadeli işlem sözleşmesine hem de serbest TL nakdinin toplamı olan 5 bin TL üzerinden nema geliri elde eder. Takasbank günün koşullarına uygun olarak en iyi faiz oranını uygular. Faiz oranı günlüktür ve bir sonraki gün piyasa koşullarına göre yükselen veya azalan yeni faiz oranı uygulanabilir.