Dayanak Varlık
Vade ayının her bir saati için Piyasa İşleticisi tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatlarından (KPTF) hesaplanan basit aritmetik ortalamasıdır.
Sözleşme Büyüklüğü (Standart Sözleşme)
Vade ayındaki saat sayısı x 0,1 MWh
Vade Ayındaki Saat Sayısı: Vade ayındaki gün sayısı x 24
Örnek:
30 gün içeren aylar için sözleşme büyüklüğü 72 MWh’dir (30x24x0,1MWh)
31 gün içeren aylar için sözleşme büyüklüğü 74,4 MWh’dir (31x24x0,1MWh)
28 gün çeken Şubat ayı için sözleşme büyüklüğü 67,2 MWh’dir (28x24x0,1MWh)
29 gün çeken Şubat ayı için sözleşme büyüklüğü 69,6 MWh’dir (29x24x0,1 MWh)
Belirtilen sözleşme büyüklükleri kış saatinden yaz saatine/yaz saatinden kış saatine geçilen aylar için geçerli değildir. Kış saatinden yaz saatine geçiş yapılan gün için saat sayısı 23, yaz saatinden kış saatine geçiş yapılan gün için ise saat sayısı 25 olarak uygulanacaktır.
Uzlaşma Şekli
Nakdi uzlaşma.
Günlük ve Vade Sonu Uzlaşma Fiyatları
Günlük Uzlaşma Fiyatı
Normal seans sonunda hesapların güncellenmesinde kullanılan günlük uzlaşma fiyatı aşağıdaki şekilde hesaplanır ve en yakın fiyat adımına yuvarlanır:
a) Normal seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
b) Eğer son 10 dakika içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde geriye dönük olarak bulunan son 10 işlemin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
c) Normal seans içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
d) Normal seans içerisinde hiç işlem yapılmamışsa, bir önceki günün uzlaşma fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
Normal seans sonunda yukarıda belirtilen yöntemlere göre günlük uzlaşma fiyatının hesaplanamaması veya hesaplanan fiyatın piyasayı doğru yansıtmaması durumunda, aşağıda belirtilen yöntemler tek başına ya da birlikte kullanılarak günlük uzlaşma fiyatı tespit edilebilir.
a) Normal seans sonundaki en iyi alış ve satış kotasyonlarının ortalaması,
b) Dayanak varlığın spot fiyatı veya sözleşmenin diğer vade ayları için geçerli olan günlük uzlaşma fiyatları da dikkate alınarak hesaplanacak “teorik” fiyatlar.
Özel İşlem Bildirimleri yukarıdaki hesaplamalara dahil edilmez. Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından günlük uzlaşma fiyatının değiştirilme durumu saklıdır.
Vade Sonu Uzlaşma Fiyat
Vade ayının her bir saati için Piyasa İşleticisi tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatlarından (KPTF) hesaplanan basit aritmetik ortalama son uzlaşma fiyatı olur. Bu yöntemle belirlenen vade sonu uzlaşma fiyatı en yakın fiyat adımına yuvarlanır.
Vade Ayları
Aynı anda içinde bulunulan ay ve takip eden 6 ay olmak üzere toplam 7 ay.
Takas Süresi
Takas süresi T+1 olarak uygulanır. Zararlar hesaplardan T günü sonunda tahsil edilirken, karlar hesaplara T günü aktarılır.
Sözleşmenin Vadesi ve Son İşlem Günü
Emtiaya dayalı vadeli işlem sözleşmelerinde vade ve son işlem günü her vade ayının son iş günü olur. Yurtiçi piyasaların resmi tatil nedeniyle yarım gün olması durumunda sözleşmenin vadesi ve son işlem günü bir önceki iş günüdür.
Fiyat Kotasyonu ve Minimum Fiyat Adımı
1 MWh elektrik enerjisinin TL değeri virgülden sonra iki basamak olarak ifade edilir (Örnek: 121,20)
Minimum fiyat adımı 0,10 TL’dir.(Örnek: Sözleşme büyüklüğü 72 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 7,2 TL, sözleşme büyüklüğü 74,4 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 7,44 TL, sözleşme büyüklüğü 67,2 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 6,72 TL, sözleşme büyüklüğü 69,6 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 6,96 TL’dir.)
Baz Fiyat ve Günlük Fiyat Değişim Limiti
Baz fiyat, günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve sözleşmenin işleme açıldığı gün Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenen fiyat, diğer işlem günleri için ise bir önceki günün uzlaşma fiyatıdır.
Farklı vadeli her bir sözleşme için belirlenen Baz Fiyatın ±%10’udur. Bu yöntemle hesaplanan alt veya üst limitin fiyat adımına tekabül etmemesi halinde üst limit bir alt fiyat adımına, alt limit ise bir üst fiyat adımına yuvarlanır.
İşlem Saatleri
İşlemler 09:30 – 18:15 saatleri arasında kesintisiz tek bir seansta gerçekleştirilir.
İşlem Teminatı Esasları
Takas Mevzuatı çerçevesinde belirlenir.
Elektrik enerjisi tüm işletmeler için hayati öneme sahiptir. Bugün elektrik kullanılmayan modern bir yaşam alanı bulmak olanaksızdır. Tüm ticari işletmeler için elektrik enerjisi vazgeçilmezdir. Dolayısıyla işletmelerin elektrik enerjisi fiyatları ile yakından ilgilenmesine şaşırmak gerekir. Özellikle yoğun enerji kullanımı gerektiren üretim hatlarından çıkan ürünlerin satış fiyatı, elektrik enerjisindeki artıştan kaynaklanan maliyetleri karşılayamadığı zaman işletmelerin büyük sıkıntı çekeceği aşikardır.
Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmelerinin temel amacı bu belirsizlikleri hedge edebilecek bir menkul kıymet oluşturulmasıdır. Buna istinaden kullanıcılar belli dönemlerde tüketecekleri elektrik enerjisi için fiyattaki dalgalanmaya karşı korunmuş olurlar. Buna istinaden oluşturulan vadeli işlem sözleşmeleri elbette spekülatif işlemler için de kullanılabilir.
Sözleşmelerin temel büyüklüğü 30 gün içeren aylar için 72 MWh, 31 gün içeren aylar için 74,4 MWh’tir. 28 gün çeken Şubat ayı içinse büyüklük 67,2 MWh’tir. Buna istinaden işletmeler aylık tüketimleri için uygun büyüklükteki sözleşmeleri alıp satabilirler. ELCBAS kodu ile VİOP'ta işlem görmektedir.