BIST30 Kontrat Grafiği
BIST30 KONTRATLARI
Dayanak Varlık
BIST 30 Fiyat Endeksi.
Sözleşme Büyüklüğü (Standart Sözleşme)
Her bir endeks vadeli işlem sözleşmesi 10 adet dayanak varlığı temsil eder. (Örneğin (BIST 30 Endeksi)*10 TL=(1.240,00)*10=12.400,00 TL.)
Uzlaşma Şekli
Nakdi uzlaşma.
Günlük ve Vade Sonu Uzlaşma Fiyatları
Günlük Uzlaşma Fiyatı
Normal seans sonunda hesapların güncellenmesinde kullanılan günlük uzlaşma fiyatı aşağıdaki şekilde hesaplanır ve en yakın fiyat adımına yuvarlanır:
a) Normal seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
b) Eğer son 10 dakika içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde geriye dönük olarak bulunan son 10 işlemin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
c) Normal seans içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
d) Normal seans içerisinde hiç işlem yapılmamışsa, bir önceki günün uzlaşma fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
Normal seans sonunda yukarıda belirtilen yöntemlere göre günlük uzlaşma fiyatının hesaplanamaması veya hesaplanan fiyatın piyasayı doğru yansıtmadığına kanaat getirilmesi durumunda, aşağıda belirtilen yöntemler tek başına ya da birlikte kullanılarak günlük uzlaşma fiyatı tespit edilebilir.
a) Normal seans sonundaki en iyi alış ve satış kotasyonlarının ortalaması,
b) Dayanak varlığın spot fiyatı veya sözleşmenin diğer vade ayları için geçerli olan günlük uzlaşma fiyatları da dikkate alınarak hesaplanacak “teorik” fiyatlar.
Özel İşlem Bildirimleri yukarıdaki hesaplamalara dahil edilmez. Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından günlük uzlaşma fiyatının değiştirilme durumu saklıdır.
Vade Sonu Uzlaşma Fiyatı
Vade sonu uzlaşma fiyatı, dayanak varlık olarak kabul edilen BIST 30 Endeksinin son işlem gününde spot piyasadaki seansta sürekli müzayedenin son 30 dakikası süresince ilan edilen endeks değerlerinin zaman ağırlıklı ortalaması ile BIST 30 Endeks kapanış değerinin sırasıyla %80 ve %20 oranlarıyla ağırlıklandırılması ile hesaplanan değerin en yakın fiyat adımına yuvarlanması ile elde edilen değerdir.
Son işlem gününde, spot piyasada seansın ve/veya kapanış seansının kısmen veya tamamen kapalı olması veya spot piyasada endeks değerinin hesaplanamaması durumunda vade sonu uzlaşma fiyatı, Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenir.
Vade Ayları
Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık. Piyasada aynı anda, içinde bulunulan aya en yakın üç vade ayına ait sözleşmeler işlem görür. Bu üç vade ayından biri Aralık değilse, Aralık vade ayı ayrıca işleme açılır.
Takas Süresi
Takas süresi T+1 olarak uygulanır. Zararlar hesaplardan T günü sonunda tahsil edilirken, karlar hesaplara T günü aktarılır.
Sözleşmenin Vadesi ve Son İşlem Günü
Endekse dayalı vadeli işlem sözleşmelerinde vade ve son işlem günü her vade ayının son iş günü olur. Yurt içi piyasaların resmi tatil nedeniyle yarım gün olması durumunda sözleşmenin vadesi ve son işlem günü bir önceki iş günüdür.
Fiyat Kotasyonu ve Minimum Fiyat Adımı
Emir defterinde fiyat teklifleri 1 adet dayanak varlık bazında gösterilir. Diğer bir ifadeyle, işlem sisteminde bir adet dayanak varlık için verilen fiyat üzerinden girilir.
Sözleşme fiyatı, virgülden sonra iki basamak olacak şekilde işlem sistemine girilir (Örnek: 1.240,25) ve bir defada gerçekleşebilecek en küçük fiyat adımı 0,25’dir (Örnek: 1.240,25; 1.240,50 vb.). Miktar teklifleri bir adet sözleşme ve katları şeklinde girilir.
Baz Fiyat ve Günlük Fiyat Değişim Limiti
Baz fiyat, günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve sözleşmenin işleme açıldığı gün Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenen fiyat, diğer işlem günleri için ise bir önceki günün uzlaşma fiyatıdır.
Akşam seansında işlem gören sözleşmelerin baz fiyatı, normal seans sonunda hesaplanan uzlaşma fiyatıdır.
Günlük fiyat değişim limiti, her bir sözleşme için belirlenen baz fiyatın normal seansta ±%15, akşam seansında ±%3’üdür. Bu yöntemle hesaplanan alt veya üst limitin fiyat adımına tekabül etmemesi halinde üst limit bir alt fiyat adımına, alt limit ise bir üst fiyat adımına yuvarlanır.
İşlem Saatleri
Normal seanstaki işlemler 09:30 - 18:15 saatleri, akşam seansındaki işlemler 19:00 – 23:00 saatleri arasında tek bir seansta gerçekleştirilir.
İşlem Teminatı Esasları
Takas Mevzuatı çerçevesinde belirlenir.
GCM Yatırım Menkul Değerler A.Ş. veya GCM Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile ilişkili herhangi bir kimse, işbu internet sitesinde yer alan veri, alıntı, grafik ve al/sat işaretleri dahil olmak üzere, bilgiye güvenme sonucunda meydana gelecek zarar veya kayıplar ile ilgili herhangi bir sorumluluk kabul etmeyecektir. Lütfen finansal piyasalardaki ticari riskler ve maliyetler konusunda tam bilgi edininiz ve gerek görmeniz durumunda portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı konusunda yetkili kişi veya kurumlardan hizmet alınız çünkü kaldıraçlı alım satım işlemleri çok risklidir. Kaldıraç etkisi nedeniyle, düşük teminatla işlem yapmanın piyasada lehe çalışabileceği gibi aleyhe de çalışabileceği ve bu anlamda kaldıraç etkisinin tarafınıza yüksek kazançlar sağlayabileceği gibi yüksek zararlara da yol açabileceği ihtimali daima göz önünde bulundurulmalıdır.
GCM Yatırım Menkul Değerler A.Ş. veya GCM Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile ilişkili herhangi bir kimse, işbu internet sitesinde yer alan veri, alıntı, grafik ve al/sat işaretleri dahil olmak üzere, bilgiye güvenme sonucunda meydana gelecek zarar veya kayıplar ile ilgili herhangi bir sorumluluk kabul etmeyecektir. Lütfen finansal piyasalardaki ticari riskler ve maliyetler konusunda tam bilgi edininiz ve gerek görmeniz durumunda portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı konusunda yetkili kişi veya kurumlardan hizmet alınız çünkü kaldıraçlı alım satım işlemleri çok risklidir. Kaldıraç etkisi nedeniyle, düşük teminatla işlem yapmanın piyasada lehe çalışabileceği gibi aleyhe de çalışabileceği ve bu anlamda kaldıraç etkisinin tarafınıza yüksek kazançlar sağlayabileceği gibi yüksek zararlara da yol açabileceği ihtimali daima göz önünde bulundurulmalıdır.
EKONOMİK TAKVİM
Borsa İstanbul - BIST 30 Fiyat Endeksi Hakkında
VİOP’ta XU030 kodu ile işlem görmekte olan BİST30 Endeksi, BİST’te yoğunlukla işlem gören pay senetlerinin belli bir formülle 30 tanesinin değerini ifade eden finansal araçtır. Borsanın genel görünümü ifade etmesi açısından ekonomiye ilişkin hedge ve spekülasyon imkanları sunan önemli bir yatırım aracıdır.
BİST 30 endeksine dahil edilecek hisseler A ve B grubu hisselerden seçilir. Risk düzeyleri nispeten yüksek C ve D grubundan hiçbir hisse seçilmez. Diğer yandan şirketlerin değeri hesaplanırken toplam değerleri değil, borsada işlem görmekte olan değerleri üzerinden hesaplama yapılır.
BİST30 listesi hazırlanırken öncelikle tüm pay senetleri dolaşımdaki değerleri itibariyle toplam büyüklükleri açısından sıraya konur. Sonrasında ise hacme ilişkin bir başka sıralama yapılır. Değerleme dönemine ilişkin toplam işlem hacimlerine göre yeniden sıralanır. Böylece iki ana liste oluşur. Bu iki listede de ilk sıralarda yer alan hisse senetleri BİST30 listesine alınır. Bu şekilde liste sıralamasındaki genel yerlerine göre sırayla hisseler BİST30 endeksine dahil edilir ve liste bu şekilde tamamlanır.
BİST 30 endeksi yılda dört kez yeniden belirlenir. Dolayısıyla belirlenen endeks üç ay boyunca işlem görür. Üç ay sonunda yeni endeks belirlenir. Dönemler Ocak-Mart, Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül ve Ekim-Aralık dönemleridir. Dolayısıyla Ocak, Nisan, Temmuz ve Eylül ayı başında endeks yeniden hesaplanmaktadır.
Endekse dahil senetlerin toplamlarıyla ilgili kısaca bilgi vermek gerekirse Nisan 2017 tarihi için bu endekse dahil senetlerin toplam piyasa değeri 248 milyar TL olup her bir senet için ortalama değeri 8,2 milyar TL civarına denk gelmektedir.
Piyasa değeri çok yüksek şirketlerin hisselerindeki fiyat değişiminin BİST30 endeksinde büyük oranda değişime yol açabileceğini düşünebilirsiniz. Bu haklı bir düşüncedir. Zira şirketler piyasa değerleri itibariyle endeksin büyüklüğünü etkiliyorlar. Borsa İstanbul elbette bu durumu değerlendirerek bir şirketin endeks içindeki oranını en fazla %10 ile sınırlandırmıştır. Böylece endeks içinde ağırlıkta olan bir şirketin aşırı salınım yapmasının endekse etkisi sınırlandırılmıştır.
BİST30 endeksi diğer yandan hemen her sektörü kapsadığı için ekonominin geneliyle ilgili bir görünüme yardım eder. Mesela bankacılık sektöründe büyük bir sıkıntı oluştuğunda diğer sektördeki şirketlerin endeks içindeki değeri bu sapmanın gücünü sınırlı tutacaktır. Bu nedenle BİST30 ekonominin genel görünümüne ilişkin takip edilmeye değer bir menkul kıymettir.