Dayanak Varlık
Platin.
Sözleşme Büyüklüğü (Standart Sözleşme)
1 ons platin.
Uzlaşma Şekli
Nakdi uzlaşma.
Günlük ve Vade Sonu Uzlaşma Fiyatları
Günlük Uzlaşma Fiyatı
Normal seans sonunda hesapların güncellenmesinde kullanılan günlük uzlaşma fiyatı aşağıdaki şekilde hesaplanır ve en yakın fiyat adımına yuvarlanır:
a) Normal seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
b) Eğer son 10 dakika içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde geriye dönük olarak bulunan son 10 işlemin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
c) Normal seans içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
d) Normal seans içerisinde hiç işlem yapılmamışsa, bir önceki günün uzlaşma fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
Normal seans sonunda yukarıda belirtilen yöntemlere göre günlük uzlaşma fiyatının hesaplanamaması veya hesaplanan fiyatın piyasayı doğru yansıtmaması durumunda, aşağıda belirtilen yöntemler tek başına ya da birlikte kullanılarak günlük uzlaşma fiyatı tespit edilebilir.
a) Normal seans sonundaki en iyi alış ve satış kotasyonlarının ortalaması,
b) Dayanak varlığın spot fiyatı veya sözleşmenin diğer vade ayları için geçerli olan günlük uzlaşma fiyatları da dikkate alınarak hesaplanacak “teorik” fiyatlar.
Özel İşlem Bildirimleri yukarıdaki hesaplamalara dahil edilmez. Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından günlük uzlaşma fiyatının değiştirilme durumu saklıdır.
Vade Sonu Uzlaşma Fiyatı
Vade sonu uzlaşma fiyatı, son işlem gününde Türkiye Saati ile 17:00:00 – 17:00:59 arasında Refinitiv tarafından XPT= kodu ile açıklanan Platin Dolar/Ons fiyatlarının (Mid Price) ortalamasıdır.
Yukarıdaki yöntemle belirlenen vade sonu uzlaşma fiyatı en yakın fiyat adımına yuvarlanır.
Son işlem gününde resmi tatil veya başka bir nedenle fiyat açıklanmaması, yeterli veri bulunamaması veya fiyatların piyasayı yansıtmadığına kanaat getirilmesi halinde vade sonu uzlaşma fiyatı Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenir.
Vade Ayları
Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık. (Aynı anda içinde bulunulan aya en yakın üç vade ayına ait sözleşmeler işlem görür.)
Takas Süresi
Takas süresi T+1 olarak uygulanır. Zararlar hesaplardan T günü sonunda tahsil edilirken, karlar hesaplara T günü aktarılır.
Sözleşmenin Vadesi ve Son İşlem Günü
Dolar/Ons Platine dayalı vadeli işlem sözleşmelerinde vade ve son işlem günü her vade ayının son iş günü olur.
Yurtiçi piyasaların resmi tatil nedeniyle yarım gün olması durumunda sözleşmenin vadesi ve son işlem günü bir önceki iş günüdür.
Fiyat Kotasyonu ve Minimum Fiyat Adımı
1 ons Platinin ABD Doları cinsinden değeri virgülden sonra iki basamak olacak şekilde işlem sistemine girilir. (Örnek: 2790,05; 2790,10 gibi). Minimum fiyat adımı 0,05’tir. Minimum fiyat adımının değeri 0,05 ABD Doları’na karşılık gelmektedir.
Baz Fiyat ve Günlük Fiyat Değişim Limiti
Baz fiyat, günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve sözleşmenin işleme açıldığı gün Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenen fiyat, diğer işlem günleri için ise bir önceki günün uzlaşma fiyatıdır. Akşam seansında işlem gören sözleşmelerin baz fiyatı, normal seans sonunda hesaplanan uzlaşma fiyatıdır.
Günlük fiyat değişim limiti, her bir sözleşme için belirlenen baz fiyatın ±%10’udur. Bu yöntemle hesaplanan alt veya üst limitin fiyat adımına tekabül etmemesi halinde üst limit bir alt fiyat adımına, alt limit ise bir üst fiyat adımına yuvarlanır.
İşlem Saatleri
Normal seanstaki işlemler 09:30 - 18:15 saatleri, akşam seansındaki işlemler 19:00 – 23:00 saatleri arasında tek bir seansta gerçekleştirilir.
İşlem Teminatı Esasları
Takas Mevzuatı çerçevesinde belirlenir.
Dolar Kuru
Bu sözleşmeye ilişkin işlemlerde ABD Doları değerlerinin TL’ye çevrilmesinde TCMB tarafından saat 15:30 itibarıyla açıklanan gösterge niteliğindeki ABD Doları Alış Kuru esas alınır. Borsa tarafından gerekli görülen durumlarda ya da TCMB tarafından gösterge niteliğindeki ABD Doları Alış Kurunun açıklanmaması durumunda, Dolar Kuru spot piyasada oluşan Dolar kurları dikkate alınarak güncellenebilir.
Platin, doğada nadir olmasına rağmen dünyada altın ve gümüş'ten sonra en çok ticareti yapılan üçüncü değerli metaldir. Yüksek ısıya dayanaklı, oksidasyona karşı dirençli ve elektrik iletiminde üstün özelliklere sahiptir.
Günümüzün yükselen değeri olarak platinin fiziki talebi, kuyumculuğun dışında endüstriyel uygulamalar, sağlık alanı olmak üzere her geçen gün artmaktadır. Dünya Platin Yatırım Konseyi'ne veya WPIC'e göre, katalitik konvertörlerde kullanıldığı için, son beş yılda küresel talebin yaklaşık üçte biri otomotiv sektöründen gelmektedir.
US Geological Survey verilerine göre, Güney Afrika açık ara dünyanın en çok platin ve platin grubu metal rezervlerine sahip ülkesidir ve dünya üretiminin yüzde 75'ini gerçekleştirmektedir.
2020'de Güney Afrika, COVID-19 kilitlenmeleri nedeniyle bir önceki yıl 133.000 ons iken 120.000 ons değerli metal üretmi olması fiyatlarda aşırı oynaklığa neden olmuştur. Platinin fiyatını etkileyen unsurlar arasında ayrıca tüketici eğilimlerinde değişim, ikame olarak kullanılan Paladyum’un fiyatındaki değişimler sayılabilir.
Arzındaki zorluklara rağmen platin talebinin güçlü olması ve fiyat oynaklığı yatırımcılara ciddi kazanç fırsatları sunmaktadır. Vadeli İşlem Ve Opsiyon Piyasası’nda Platin fiyatlarına yatırım yapabilir aynı zamanda risk yönetimi sağlayabilirsiniz.
Alternatif olarak farklı bir piyasada da işlem gören Platin'e Forex piyasasında 5 gün 24 saat yatırım yapabilirsiniz. GCM Forex avantajları ile Platin işlemlerine şimdi başlayın.